Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Het wel en wee van Belgische militairen tijdens hun krijgsgevangenschap tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Moderators: Exjager, piot1940, Bram1940

Plaats reactie
Yente
Berichten: 1646
Lid geworden op: 29 mei 2011 12:48
Locatie: Schrenkelsgat

Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door Yente »

Hallo iedereen,
Ik was gisteren deze tekst aan het lezen. [link2]Zie,http://wo1dudzele.brugseverenigingen.be ... NDDEBACKER[/link2]
Onderstaand stukje was nieuw voor me. Het gaat over dat de belgische soldaten die naar Nederland vluchten, als desserteurs beschouwd werden.
Sorry moest hierover al een onderwerp bestaan maar ik heb eens gezocht en heb niets van dien aard gevonden.
Werd er dan echt hard op deze mannen neergekeken? En het komt mij ook over dat de Nederlanders goed met de belgen konden opschieten, ookal waren ze neutraal?


Met het verschijnen van het zeer populair boek “Mijn Rode Kloosters” van schrijver Martiaal Lekeux en het boek “Je suis un interné” van Omer Habaru werd, tijdens de jaren dertig, een periode in de militaire geschiedenis op een pijnlijke manier terug aangekaart. Waren zij die de grens naar het neutrale Nederland overstaken deserteurs geweest?

Deze vraag zorgde reeds tijdens de oorlog voor commotie. Een grondig onderzoek werd ingesteld. De conclusie ervan werd in de vorm van een legerorder aan luitenant-generaal Dossin bekend gemaakt. Die legerorder “aan de geïnterneerde officieren, onder-officieren en soldaten” las als volgt:
“Ik prijs me gelukkig U te mogen berichten, dat de Minister van Oorlog mij gelast, in zijn naam, aan U allen te zeggen, dat de houding van hen, die de na den val van Antwerpen naar Holland getrokken troepen in verdenking zoeken te brengen, niet verdedigbaar is: niemand heeft het recht dienaangaande een ongunstig oordeel te vellen, tenzij in volkomen bewezen gevallen. De Minister weigert te geloven, dat Belgische troepen zich hebben laten interneren, waar een andere uitkomst mogelijk was.”

In de kampen heersten evenzeer gemengde gevoelens. De eveneens geïnterneerde kapitein-commandant van de Staf L.Mamet hield hiertoe in 1915 een voordracht te Amersfoort en in Den Haag. Hij schrijft het volgende:
“Dit beknopt werk heeft voor eenig doel den moed op te beuren van zekere kameraden die, tengevolge van duizende gesprekken en fantasieën, door onze werkloosheid veroorzaakt, over zich zelve ontevreden zijn omdat zij zich inbeelden niet genoeg voor hun vaderland gestreden te hebben.
Die hachelijke geestestoestand veropenbaart zich door eindelooze vitterijen, eilaas! Maar al te dikwijls ongegrond.”

In 1919 konden de geïnterneerden eindelijk naar huis terugkeren. Maar voor de Belgische legerleiding waren zij deserteurs. Frontsoldaten en krijgsgevangenen kregen na de oorlog één tot acht frontstrepen, naargelang de lengte van hun dienstperiode. Deze frontstrepen vertaalden zich in geld, namelijk de hoogte van het militaire pensioen. Dit gold echter niet voor de Belgische geïnterneerde soldaten en onderofficieren. Na hun terugkeer kregen zij geen enkele eer noch materieel voordeel.

Politici hebben meermaals gepleit voor eerherstel, zo ook August De Block (BWP) in de jaren zestig:
“Wij zijn overtuigd – de meesten onder ons althans – dat wij gedaan hebben wat wij konden, en het doet ons pijn dat veertig jaar later nog een blaam weegt op de goede soldaten die menen hun plicht te hebben gedaan. Wij vragen alleen eerherstel en wensen te worden behandeld op de manier waarop wij denken recht te hebben…(-)”.
Het eerstel is er tot op vandaag, 2010, nooit gekomen.

Het merendeel van de manschappen die de grens overstaken, deden dit wellicht mede uit onwetendheid over de gevolgen of misschien om op die manier uiteindelijk de eigen linies terug te kunnen bereiken. De overgrote meederheid werd door de Nederlandse overheid tegengehouden en vastgezet. Toch zouden 7.000 van de 40.000 militairen die de grens overstaken, weten te ontsnappen aan internering.

Na de oorlog ontstond het “Nationaal Verbond der Strijders 1914-1918 in Nederland Geïnterneerd”. Zij zouden in 1948 van zich laten horen met een speciale brochure: “De Tragedie der Oud-Strijders 1914-1918 in Nederland geïnterneerd”. Dit als aanklacht tegen het vermeende onrecht en miskenning.
Gezocht: WO1/WO2 militaria van Duffel en Sint Katelijne Waver
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door Paddy »

Frontsoldaten en krijgsgevangenen kregen na de oorlog één tot acht frontstrepen, naargelang de lengte van hun dienstperiode. Deze frontstrepen vertaalden zich in geld, namelijk de hoogte van het militaire pensioen. Dit gold echter niet voor de Belgische geïnterneerde soldaten en onderofficieren. Na hun terugkeer kregen zij geen enkele eer noch materieel voordeel.
Soldaten die tijdens de bewegingsoorlog van 1914 krijgsgevangen waren genomen hadden geen recht op frontstrepen dus ook de geïnterneerden niet zelfs de soldaten niet die door omstandigheden in de munitiefabrieken of depots werden tewerkgesteld.
De frontstrepen werden ingevoerd bij het KB. van 24/06/1916. Een eerste streep kreeg men na 18 maanden frontdienst en de volgende streep na een aanvullende periode van telkens 6 maanden. Bij het KB. van 20/01/1917 werd de eerste streep toegekend na 12 maanden frontdienst.
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Troyka
Berichten: 194
Lid geworden op: 05 jun 2011 13:55

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door Troyka »

Mijn overgrootvader heeft anders wel een aantal medailles gekregen enz...had wel een medische toelating waardoor hij de grens over mocht.
Yente
Berichten: 1646
Lid geworden op: 29 mei 2011 12:48
Locatie: Schrenkelsgat

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door Yente »

Maar werden deze mannen als desserteurs beschouwd? Want wat ik las, ik wist niet dat dat zo gevoelig lag.
Opzich raar dat er zo weinig vanuit nederland geprobeerd hebben om naar het front te komen. Maarja dat zal ook niet altijd mogelijk geweest zijn.
Mvg Yente
Gezocht: WO1/WO2 militaria van Duffel en Sint Katelijne Waver
milleke
Berichten: 63
Lid geworden op: 30 mei 2011 16:06

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door milleke »

Yente schreef:Opzich raar dat er zo weinig vanuit nederland geprobeerd hebben om naar het front te komen. Maarja dat zal ook niet altijd mogelijk geweest zijn.
Het probleem van de 'Dodendraad' tussen België en Nederland zal wel een deel afgeschrikt hebben.
Toch staat op deze site dat er toch heel wat vrijwilligers de grens overstaken:

'Tijdens de Eerste Wereldoorlog sloot de Duitse bezetter de grens met het neutrale Nederland omwille van de censuur en om het vrije personen- en goederenverkeer te verhinderen. Rekruten voor het Belgisch leger bleven desondanks massaal de grens oversteken om zich naar het IJzerfront te begeven. Tussen oktober 1914 en maart 1915 werden ruim tweeduizend oorlogsvrijwilligers in het gemeentehuis van Baarle-Hertog geregistreerd.'
Bron : http://www.amaliavansolms.org/joomla15/ ... Itemid=146

Als iemand het boekje "De Tragedie der Oud-Strijders 1914-1918 in Nederland geïnterneerd" zoekt, ik heb het zojuist op 2dehands te koop zien staan.
Gebruikersavatar
tsjokke
Berichten: 304
Lid geworden op: 29 mei 2011 19:28

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door tsjokke »

Militairen,al dan niet individueel werden in Nederland geïnterneerd en in het Noorden ondergebracht.
Eenmaal daar was er weinig kans om er vandoor te gaan.
Veel burgers hebben ondanks de gevaren gepoogd Nederland te bereiken.Als burger hadden ze daar meer bewegingsvrijheid en was het mogelijk om Belgische linies te bereiken om het leger te vervoegen.
De foto's van enkele monumenten maken duidelijk dat velen geprobeerd hebben,maar sommigen moesten de daad met de dood bekopen.
(foto's gemaakt aan de Zuid-Willemsvaart tussen Neeroeteren brug en Rotem brug op de rechteroever)
Afbeelding
Afbeelding
Troyka
Berichten: 194
Lid geworden op: 05 jun 2011 13:55

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door Troyka »

milleke schreef:
Yente schreef:Opzich raar dat er zo weinig vanuit nederland geprobeerd hebben om naar het front te komen. Maarja dat zal ook niet altijd mogelijk geweest zijn.
Het probleem van de 'Dodendraad' tussen België en Nederland zal wel een deel afgeschrikt hebben.
Toch staat op deze site dat er toch heel wat vrijwilligers de grens overstaken:

'Tijdens de Eerste Wereldoorlog sloot de Duitse bezetter de grens met het neutrale Nederland omwille van de censuur en om het vrije personen- en goederenverkeer te verhinderen. Rekruten voor het Belgisch leger bleven desondanks massaal de grens oversteken om zich naar het IJzerfront te begeven. Tussen oktober 1914 en maart 1915 werden ruim tweeduizend oorlogsvrijwilligers in het gemeentehuis van Baarle-Hertog geregistreerd.'
Bron : http://www.amaliavansolms.org/joomla15/ ... Itemid=146

Als iemand het boekje "De Tragedie der Oud-Strijders 1914-1918 in Nederland geïnterneerd" zoekt, ik heb het zojuist op 2dehands te koop zien staan.
Ja dat boekje interesseert mij wel
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door Paddy »

Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door Paddy »

Op 22 april 1954 werd een nieuwe Belgische regering beëdigd. Deze stond onder leiding van Achiel Van Acker, en bestond uit socialisten en liberalen. De Vuurkruisenbond nam meteen het initiatief hun bekommernissen over te maken aan de kersverse regering. Zij stelden een Kohier op dat o.a. de frontstreeprente, pensioenen, geneeskundige zorgen en misbruiken behandelde. Op blz 15 van dit kohier spreekt men zeker niet vleiend over de geïnterneerden in Nederland.

Afbeelding

[link2]Bron en volledig kohier,http://www.tenboome.webruimtehosting.ne ... enboek.htm[/link2]
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Yente
Berichten: 1646
Lid geworden op: 29 mei 2011 12:48
Locatie: Schrenkelsgat

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door Yente »

Bedankt voor het posten! Het lag inderdaad gevoelig als ik dat hier lees.
Opzich hebben ze wel ergens gelijk, maarja.
Mvg Yente
Gezocht: WO1/WO2 militaria van Duffel en Sint Katelijne Waver
Gebruikersavatar
Grenadier
Berichten: 755
Lid geworden op: 29 mei 2011 21:02

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door Grenadier »

Inderdaad, zeer gevoelig item! Tijdens de terugtrekking uit Antwerpen in oktober 1914 werd van de soldaten verwacht dat ze hun uiterste best zouden doen om de terugtocht mee te volgen eerst richting Oostende, later tot de Ijzer waar men er in een laatste ultieme poging (eerder een laatste stuiptrekking) van een door en door vermoeid leger toch nog in slaagde Der Kaiser's Armee tot staan te brengen. Voor de troepen die zich dicht bij de Nederlandse grens bevonden, boven Antwerpen, was het quasi onmogelijk om dit bevel op te volgen. Er werd de soldaten dan ook gezegd dat, indien ze voor de keuze stonden, het beter was over de Nederlandse grens te vluchten (waarbij ze door het Nederlandse leger ontwapend werden wat zeer logisch was, Nederland was neutraal en mocht geen gewapende 'vreemde' troepen toelaten op zijn grondgebied) dan zich krijgsgevangen te laten nemen door "den Duitsch". Het is natuurlijk zeer moeilijk om zeggen welke van de Belgische soldaten rap-rap Nederland binnen gevlucht zijn, en welke idd de ultieme keuze moesten maken tussen internering bij de buren, of gevangenname door de bezetter. Er zijn getuigenissen van soldaten die eerst over de grens gevlucht zijn, maar daarna toch nog de kans zagen om terug 'binnen te glippen' en hun makkers te vervoegen achter de Ijzer. Het leven in die kampen was overigens ook niet alle dagen rozegeur en maneschijn, de regionale zender Utrecht heeft hierover een documentaire gemaakt (op youtube zoekwoorden "opstand kamp zeist" intikken). Het is natuurlijk wel zo dat alles beter was dan 4 jaar doffe ellende in de loopgraven, waarbij je nooit zeker was de volgende dag de zon op te zien komen.

Groetjes,

Wim2
Remember Brave Little Belgium
Gebruikersavatar
guerramundial1
Berichten: 744
Lid geworden op: 28 mei 2011 16:04
Locatie: Valladolid (Spanje)

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door guerramundial1 »

Onder het volgende item [link2]Majoor Mahieu,http://ablhistoryforum.be/viewtopic.php ... 481#p19481[/link2], kunnen jullie informatie terugvinden betreffende de onderzoekscommissie die werd opgesteld om deze zaken te bestuderen (enkel officieren????). In het geval van Majoor Mahieu werd hij vrijgesproken.

Groeten,

Wim
Ter herinnering van mijn grootvader Marcel Darcis (º 1896, + 1979), 1ste Sergeant Oorlogsvrijwilliger, 2º Regiment Karabiniers, II Bataljon, 8ste Companie. 1915-1918
Yente
Berichten: 1646
Lid geworden op: 29 mei 2011 12:48
Locatie: Schrenkelsgat

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door Yente »

Ik las het daarstraks. Die officieren moesten wel heel goed kunnen uitleggen waarom ze naar nederland gegaan waren precies.
Wat zou dna een straf geweest kunnen zijn indien deze neit was vrijgesproken?
Mvg Yente
Gezocht: WO1/WO2 militaria van Duffel en Sint Katelijne Waver
Gebruikersavatar
tsjokke
Berichten: 304
Lid geworden op: 29 mei 2011 19:28

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door tsjokke »

Yente schreef:Ik las het daarstraks. Die officieren moesten wel heel goed kunnen uitleggen waarom ze naar nederland gegaan waren precies.
Wat zou dna een straf geweest kunnen zijn indien deze neit was vrijgesproken?
Mvg Yente
Hoogst waarschijnlijk oneervol ontslag ,verlies van burgerrechten en verlies van ancienniteit en rechten op pensioen.
Yente
Berichten: 1646
Lid geworden op: 29 mei 2011 12:48
Locatie: Schrenkelsgat

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door Yente »

Amai, dikke boterham :s
Mvg Yente
Gezocht: WO1/WO2 militaria van Duffel en Sint Katelijne Waver
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door Paddy »

tsjokke schreef:
Yente schreef:Ik las het daarstraks. Die officieren moesten wel heel goed kunnen uitleggen waarom ze naar nederland gegaan waren precies.
Wat zou dna een straf geweest kunnen zijn indien deze neit was vrijgesproken?
Mvg Yente
Hoogst waarschijnlijk oneervol ontslag ,verlies van burgerrechten en verlies van ancienniteit en rechten op pensioen.
BEROOVING VAN GRAAD.
Bij koninklijk besluit van :13 November 1914,
worden navermelde officieren, die over de grens naar Holland zijn gevlucht zonder daartoe door de gebeurtenissen genoopt te zijn geweest, van hunnen graad beroofd :
Vanhée, L.-R., reserve-majoor, .van het 12é vestinglinie-regiment ;
Delaunoy, J .-A.-O. kapitein commandant, van het id.
Halkin. M.-A.-E., id van bet jd.
Lang', A,-L.-A.-N. , tweede kapitein, van het id.
Notte. onderluitenant, van het id .
Andlré C., hulponderluitenant, van het id.
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door Paddy »

Het lijkt mij wel niet zo simpel om dit alles nog te volgen:

Intrekking van een besluit:
Bij K. B. van 11 Mei 1915 is ingetrokken het besluit n° 2418, van 13 November 1914, waarbij de majoor VANHÉE, de kapiteins-commandanten DELAUNOY en HALKIN, de kapitein LANGE, de onderluitenant NOTTE en de hulpondererluitenant ANDRE, allen van het 12e vestingslinieregiment, van hunnen graad beroofd werden.
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Gebruikersavatar
tsjokke
Berichten: 304
Lid geworden op: 29 mei 2011 19:28

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door tsjokke »

Enkele uittreksels over deze kwestie uit:Vluchten voor de groote oorlog,Belgen in Nederland , hoofdstuk 3 van mv drs M. Hendrickx-Van der Avert: Pagina 30-31
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding

en pagina 65-66 hoodfstuk 6 door Drs G Laporte

Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding

En een uittreksel uit Oorlogsgasten van Evelyn de Roodt pagina390

Afbeelding
offerbereid
Berichten: 11
Lid geworden op: 08 mei 2012 17:34

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door offerbereid »

Men neemt naar mijn mening nogal vlug het woord deserteur in de mond. Vergeet niet dat velen van hen op bevel de Nederlandse grens overstaken. Voor velen was het een kans om niet in Duits krijgsgevangenschap te belanden. Trouwens het leven als geïnterneerde was ook niet altijd rozengeur en maneschijn. Het is bekend dat tijdens een revolte, opstand van Belgische soldaten met stenen gooiden naar hun Nederlands bewakers die op hun beurt met scherp terug schoten. Trouwens na de oorlog heeft Belgie nog een zeer geldsom moeten betalen voor het verblijf van de vele burgers en militairen aan de Nederlandse schatkist. Wie gaf keizer Willem asiel?
drongo92
Berichten: 7
Lid geworden op: 22 jan 2012 16:29

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door drongo92 »

Ik heb net een dossier ingekeken van iemand die naar NL was gevlucht en in 1917 overleed te Amersfoort. Zijn dossier vermeldt nergens desertie, maar de tijd dat hij in Amersfoort zat, is genoteerd als 'achter de linies'...
Gebruikersavatar
Drackx
Berichten: 440
Lid geworden op: 01 jun 2011 10:52

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door Drackx »

Onze Wim had al eerder vermeld dat er een heel toffe documentaire bestaat over de Belgen in Amersfoort tijdens WOI
waarbij voor hem een "grote rol" is weggelegd....
alleen jammer dat ze hem overhoop knallen.... :(
Dat was nu ook niet nodig.....ocharme :evil:
Voor wie het allemaal ook een keertje wilt zien....hierbij de link
frezque
Berichten: 2
Lid geworden op: 19 dec 2013 19:17

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door frezque »

Uiteindelijk werden in totaal 407 officieren en 33.064 soldaten en onderofficieren in
Nederland geïnterneerd. 2313 ontsnapten. Ook mijn grootvader.

Mijn grootvader, oorlogsvrijwilliger en vestingsartillerist te Borsbeek, vluchtte met een groot aantal Belgische soldaten naar Nederland op 10/10/1914. Hij werd geïnterneerd. Eerst in Assen, dan in Oldebroek.

Hij wist te ontsnappen op 26/01/1916 uit Oldebroek en
kwam aan in het Centre d'instruction d'Artillerie in Eu te Frankrijk op 10/02/1916.

Op 16/02/1916 werd hij doorgezonden en kreeg hij een opleiding loopgraafgeschut in Grand Fort Philippe bij Calais.
Op 24 juni 1916 zat hij aan het front aan de Ijzer.

Wat ik me afvraag : HOE is hij in CALAIS geraakt na te zijn ontsnapt uit OLDEBROEK? Iemand een idee van vluchtroute?
Kan iemand me hier op antwoorden?
Gebruikersavatar
philippe
Berichten: 154
Lid geworden op: 29 mei 2011 14:57

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door philippe »

KOMAAN HEREN, DESSERTEURS , verzorg uw taal aub.
Mvg,
Philippe
Sorry hoor, maar hier krijg ik het echt op mijn heupen van
VULCANUS
Berichten: 7
Lid geworden op: 24 nov 2011 18:06

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland, desserteurs?

Bericht door VULCANUS »

Wat ik me afvraag : HOE is hij in CALAIS geraakt na te zijn ontsnapt uit OLDEBROEK? Iemand een idee van vluchtroute?
Kan iemand me hier op antwoorden?
Waarschijnlijk vanuit Nederland naar Engeland en dan naar Frankrijk.
Gebruikersavatar
Schiavona13
Berichten: 11
Lid geworden op: 08 mar 2020 14:45
Locatie: NL

Re: Belgen geïnterneerd in Nederland

Bericht door Schiavona13 »

Even een paar stukken uit mijn collectie uit deze tijd


Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Plaats reactie

Terug naar “Belgische militairen in krijgsgevangenschap - 1914-1918 - militaires belges en captivité”