Door R. Van Tiggelen en medewerkers (Luc De Broe, Jan Dirckx, Walter Esch, Françoise Goetghebuer, Jacques Louagie, Georges Mazy, Lieven Mortelmans, François Olier, Laurent Provost, Robert Smets, Ronny Van Loon, Luc Viaene)
Uitgever: Belgisch Museum voor Radiologie
143 bladzijden
ISBN : 9789080257528
Prijs: 19,00 EUR
[link2]Om te bestellen,http://www.radiology-museum.be/PDf/Herdenkingsboek.pdf[/link2]
In dit boek geeft de auteur uitleg over de medische radiologie en haar ontwikkeling o.m. tijdens de eerste wereldoorlog.
In 1895 ontdekte W.C. Röntgen de X-stralen. Zeer vlug was de geneeskunde geïnteresseerd in deze ontdekking waardoor de mens “doorschijnend” werd. De fotografie van het onzichtbare was het begin van de moderne wetenschappelijke beeldvorming.
De eerste militaire radiologische uitrusting wordt geïnstalleerd in Berlijn in 1896. De eerste radiologische velduitrusting wordt in 1898 in gebruik genomen.
De vaste en mobiele röntgentoestellen worden in Duitsland (Berlijn) gefabriceerd.
De eerste dienst radiologie van het Belgisch leger wordt in 1896 in Antwerpen geïnstalleerd. Daarna volgen Brussel, Luik en Gent.
De eerste militaire toepassingen van de X-stralen hadden als doel schotwonden te onderzoeken tijdens o.a. de Ethiopische veldtochten (1896), de Grieks-Turkse oorlog (1897), de Indische oorlog (1897-1898) de Boerenoorlog (1898-1902), de Spaans-Amerikaanse oorlog (1898).
Tijdens de eerste wereldoorlog beschikten al de oorlogvoerende partijen over mobiele radiologische uitrustingen.
De Gezondheidsdienst van het Belgische leger en het Belgisch Rode Kruis waren in 1914 niet voorbereid op een vijandelijke inval. In eerste instantie werden de gewonden vervoerd en verzorgd in Frankrijk. In november 1914 wordt in De Panne het Hotel L’Océan als hospitaal ingericht. Later volgen nog veldhospitalen die konden beschikken over een heelkundige afdeling en een “moderne radiologische uitrusting” in Hoogstade, Beveren aan de IJzer, Cabour en Broekburg.
Hoofdstuk 5 schetst de ontwikkeling van de röntgenapparatuur in de jaren 1900 – 1918. De mobiele radiologische apparatuur bevond zich in een eerste tijd in vier kisten die vervoerd werden in wagens getrokken door paarden, later in automobielen, nog later in voertuigen speciaal ontworpen voor het vervoer van radiologisch materieel.
Ook de rol van Marie Curie en haar dochter Irene wordt belicht. Marie Curie geeft technische opleiding, zamelt geld in en rijdt zelf naar het front.
De röntgenstralen zijn niet zonder gevaar. Ze veroorzaken huidbrandwonden (radiodermitis), gangreen, kanker, leucemie.
Er wordt naar bescherming van de radiologen, de chirurgen, verplegende en patiënten gezocht. Marie Curie is een van de meest bekende slachtoffers van de ioniserende stralen.
De verzorging ter plaatse van de gewonden is belangrijk om bloedverlies en infecties te voorkomen. Vandaar dat er mobiele radiologische voertuigen naar het front gestuurd worden. Tijdens de operatie is de radioloog aanwezig om de ligging van metalen voorwerpen (kogels, shrapnels) te beschrijven teneinde de chirurg toe te laten ze te verwijderen. De auteur beschrijft enkele ervaringen van oorlogsslachtoffers tijdens een radiologisch onderzoek.
De eerste wereldoorlog brengt ook vernieuwingen: de radiologische film, de stralingsbuis van Coolidge, de conventionele tomografie, de electromagneet, het toestel van Baum-Pluviel, de stereoscopie, e.a..
In Luik en Antwerpen worden er radiologische toestellen geproduceerd (1917). In een volgend hoofdstuk wordt de verdere ontwikkeling van de radiologie beschreven.
In hoofdstuk 10 wordt o.a. de houding van W.C. Röntgen tijdens de eerste wereldoorlog, de intimidatiestrategie van de Duitse bezetter, de bombardementen van steden Aarschot, Andenne, Hoei, Tamines en Leuven, besproken.
Ook de carrière van Dr. Etienne Henrard, radioloog-generaal, die een belangrijke rol speelde in het hospitaal L’Océan wordt belicht. Later zal hij de Belgische Vereniging voor Radiologie en het Belgisch Tijdschrift voor Radiologie stichten.
De verschillende taken van de radiologisch verpleegkundigen tijdens deze oorlog worden beschreven. Zij zorgden voor de afstelling, de bediening, het onderhoud van de apparatuur en indien nodig namen zij zelf foto’s.
De auteur wijst terloops ook op het belang van een erkende opleiding als technoloog in de medische beeldvorming. Deze kwam er pas in 1997.
Dit rijkelijk geïllustreerd boek laat zich gemakkelijk lezen. De technische informatie vraagt de aandacht van de radioloog, de vele foto’s en geschiedkundige gegevens zullen de historicus aangenaam verrassen. Iedere lezer zal geboeid worden door de medisch-radiologische geschiedenis van de eerste wereldoorlog.
[link2]Bron,http://www.rbrs.be/?p=261[/link2]