De garde civique/burgerwacht

De "Napoleontische", onder Franse invloed, de gekleurde periode van 1830 tot eind 1914.

Moderators: Exjager, piot1940, Bram1940

Plaats reactie
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

De garde civique/burgerwacht

Bericht door Paddy »

Geplaatst: 30 Apr 2010 7:40
Belg1914 schreef:Persoonlijk hou ik nogal van de burgerwacht. Een groep mensen, die de naam hebben nogal "ongeregeld" te zijn. Discipline is zogezegd niet aan hen besteed...maar toch hebben ze hier en daar hun rol gespeeld in 1914.


Hier enkele foto's uit mijn collectie:
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding

Enkele hoofddeksels die ik heb:
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: De garde civique/burgerwacht

Bericht door Paddy »

Guy schreef:2 zeer intressante en prachtige werken waar de Garde Civique staat in beschreven en soms geïllustreerd met mooie tekeningen

1. L'Armée Belge
door Colonel Rouen 1896
(meer de beschrijving van de uniformen van het leger maar ook een
gedeelte Garde Civique)

2. La Garde Civique et ses origines uit 1905
door G Wouters en met prachtige tekeningen van L. Geens
Een prachtige reeks tekeningen die zeer waarheid getrouw zijn

Eén groot nadeel, deze werken zijn tamelijk zeldzaam en kosten redelijk wat eurokes.
Bram1940 schreef:Beste Rudy,

Ben je misschien geïnteresseerd in een giberne van de garde civique in de originele doos? Zoja, graag een PB'tje. Een riem voor hogere officieren van het leger (juiste modelnaam ken ik niet, maar periode 1863 - 1913) is ook beschikbaar.

Groeten,
Bram.
fred schreef:Afbeelding

burgerwacht van Brussel
MVG FRED
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: De garde civique/burgerwacht

Bericht door Paddy »

Paddy schreef:Uit een familie-fotoalbum circa 1914:

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Op de vlag: (?) - Reg. I(nf.?) - 1914)

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: De garde civique/burgerwacht

Bericht door Paddy »

Paddy schreef:Hier alvast de tekst geschreven door Werner Huysmans aka Oudgidske, die ooit op mijn website stond:

De Burgerwacht * La Garde Civique


De wacht in 1830


De gebeurtenissen in 1830 zorgden ervoor dat er een nood was aan ordehandhaving.
Zo organiseerden de notabelen van Brussel,onder het bevel van baron d'HOOGVORST een "garde bourgeoise". Op vele andere plaatsen ontstonden er soortgelijke bewegingen die zich "gemeentewacht" of "stadswacht" noemden.
Het voorlopig bewind brengt op 30 september en op 26 oktober 1830 arresten uit die deze groeperingen officieel maakt en ze verenigt onder de naam Burgerwacht.
Enkele richtlijnen uit deze arresten:
#1° opdracht: waken over de toepassing van de wetten en handhaven van de algemene orde.
#2°opdracht: de onafhankelijkheid van België en zijn grondgebied vrijwaren.
#De wacht wordt georganiseerd in iedere gemeente,in kleinere gemeenten worden eenheden per kanton gegroepeerd.
#Alle gegradueerden worden verkozen.
#De Wacht staat onder bevel van de minister van Binnenlandse Zaken, enkel in oorlogstijd komt de Wacht gedeeltelijk onder bevel van de Minister van Oorlog.
#De Eerste Ban (alle mannelijke vrijgezellen en kinderloze weduwen tussen 21 en 30 jaar oud) wordt ingezet om de onschendbaarheid van het Belgisch grondgebied te vrijwaren.
#De Tweede Ban (alle mannelijke vrijgezellen tussen 31 en 51) staat het leger bij in operaties op het grondgebied en neemt deel aan de verdediging van de strategische punten.
#De Achterban (alle gehuwden) blijft steeds ter plaatse.
#De Wachten moeten zich kleden op eigen kosten (1). De gemeente mag tot 2% van de bevolking kleden als deze laatste er zelf niet toe in staat zijn. De gemeente komt ook op voor de kosten van administratie en inwendige dienst.
Op 31 december 1830 voorziet een koninklijk besluit de vorming van formaties artillerie en cavalerie onafhankelijk van de infanterie in plaatsen met een zeker aanzien.

De mobilisatie van de Eerste Ban in 1831.
Op 18 januari 1831, onder dreiging van een invasie wordt de Eerste Ban georganiseerd en op 4 april wordt er tot de mobilisatie overgegaan. Dit gebeurde echter zeer moeizaam en diende afgeblazen te worden doordat het budget van oorlog verworpen werd in de kamer.
Op 2 augustus dan wordt België verrast door het binnenvallen van de Nederlanders, die doordringen tot Leuven en het leger in tweeën snijden.Een leger dat op dat ogenblik ook 8000 burgerwachten bezat die slecht georganiseerd waren.
De Wacht zag onveranderde actie te Bautersem en bij het beleg van Antwerpen om er maar een paar te noemen.

1835.


De kledij van de Burgerwacht, die bestond uit een bloes, wordt door de koning vervangen door een uniform gelijkend op dat van het leger.

De wet van 8 mei 1848.

Na de vrede van 1839 valt de Wacht zonder werk. De gebeurtenissen in Frankrijk in 1848 zorgen er echter voor dat alle gemeenten met een aantal inwoners hoger dan 3000 hun wacht moeten activeren.
Op 13 juli 1853 verzwakt een nieuwe wet deze activatie en moeten gemeenten met meer dan 10000 bewoners en de versterkte steden hun wacht actief houden.
De wet van 9 september 1897

Deze wet moest de Wacht een betere organisatie geven teneinde zijn dubbele opdracht beter te kunnen verzekeren.
Zo krijgt de burgerwacht in vredestijd de volgende taken opgelegd:
#Het patriottisme bevorderen;
#Discipline aanleren en volgen
#Een betere militaire opleiding verkrijgen daar waar het mogelijk is, vooral bij de kaders.
In oorlogstijd:
#steun geven bij de verdediging van de versterkte steden
#steun geven aan het leger, vooral in het tot stand brengen van de verbindingen tussen de eenheden.En het leveren van de wachten aan bepaalde posten.

In de praktijk echter was dit alles een farce, officieren die gekozen werden brachten meer tijd door in kroegen dan bij hun manschappen. De opleiding was dus niet echt verzekerd.
De Wacht was zeker niet in staat het tweede deel van de opdracht tot een goed einde te brengen. Het loste wel de verwachtingen in bij het handhaven van de orde, ondermer bij de conflicten tussen de heersende politiek en de arbeidersbeweging.

(1) Het Dendermondse weekblad “De Onpartijdige” van 14 mei 1871, n°2475
“De uniform der burgerwacht zal binnenkort geheel veranderd worden. Hy zal samengesteld zyn uit eene wyde tuniek-varcuse, met donker gryze broek en rood streepke. De wachten van den 1é ban zouden, daerenboven, eene groote kapoot hebben. De gansche uniform zou van 75 tot 80 fr. kosten. (Patrick De Wolf)
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: De garde civique/burgerwacht

Bericht door Paddy »

eaw458 schreef:Ah - de garde civique. Onderdrukking van de kleine man, bastion der franskiljons en steeds paraat voor een goeie pot... :-)

Hier nog een kleine selectie prentkaarten:

Afbeelding

De garde van Brussel op kamp. Met de fles.

Afbeelding

De jagers-verkenners (chasseurs eclaireurs in het schoon Frans) van de sinjorenstad op maneuver

Afbeelding

Ditto.

Afbeelding

Zo waren ze in de Belle Epoque beter gekend...

Afbeelding

Of zo...

Afbeelding

De heren officieren in hun automobiel

Walter
stuka f schreef:Heb vorige week nog een sabeltje gevonden, zonder schede spijtig genoeg.
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: De garde civique/burgerwacht

Bericht door Paddy »

35Fus schreef:Hallo,

Ter uwer informatie, heb ik vandaag gelezen:

« Organisation de corps spéciaux de volontaires - Vu la loi du 8 mai 1844 et l’arrêté du 31 mars 1875 ; considérant qu’un corps de pompiers volontaires créé dans la garde civique pourrait rendre de réels services à la population ...»
35Fus schreef:Hallo,

Wat gebeurde met de leden van de burgerwacht gedurende de WW1?
marcbrans schreef:
eaw458 schreef:Ah - de garde civique. Onderdrukking van de kleine man, bastion der franskiljons en steeds paraat voor een goeie pot... :-)

Hier nog een kleine selectie prentkaarten:

Ditto.

Walter
Doet niet ter zake maar ter vervollediging: deze foto is genomen in de Oude Kerkstraat te Kapellen. Dit was het eerste gemeentehuis, gebouwd in 1855, grondig verbouwd in 1881. Tot na de Tweede Wereldoorlog deed dit gebouw dienst als "Dispensarium voor borstlijders", wat dan ook in het groot geschilderd was boven de drie ramen in het midden. In 1909 kwam er het huidige "Oud Gemeentehuis" en het dispensarium is reeds lang afgebroken. Nu appartementenblokken. Wat anders...
Naar het schijnt, maar ik ben daar niet zeker van aangezien het hier om Antwerpse Jefkes gaat, is brouwer Jan Veraart uit Kapellen hier de aanvoerder van den troep. Lijkt me onjuist maar allee.

Marc
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: De garde civique/burgerwacht

Bericht door Paddy »

patrick schreef:garde civique 1894
Afbeelding
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Gebruikersavatar
belg1914
Berichten: 201
Lid geworden op: 31 mei 2011 20:42

Re: De garde civique/burgerwacht

Bericht door belg1914 »

Afbeelding
een mooie kaart, onlangs in bezit gekregen
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2264
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De garde civique/burgerwacht

Bericht door Bram1940 »

Ik las ergens dat de officieren bij de burgerwacht verkozen werden. Hoe ging zoiets in zijn werk en wie kwam in aanmerking?

Groeten,

Bram.
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2264
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De garde civique/burgerwacht

Bericht door Bram1940 »

OK, bedankt.

Bram.
hansdb
Berichten: 32
Lid geworden op: 26 nov 2011 21:51

Re: De garde civique/burgerwacht

Bericht door hansdb »

Een van mijn voorvaderen maakte in 1815, in het machtsvacuüm na de val van Napoleon, deel uit van de "Patrouille communale de Zele" (in Oost-Vlaanderen).

Heeft iemand meer info over deze vorm van (spontane?/ongeorganiseerde?) burgerwacht in de periode die net aan België voorafging.

mvg,

Hans
Gebruikersavatar
Drackx
Berichten: 440
Lid geworden op: 01 jun 2011 10:52

Re: De garde civique/burgerwacht

Bericht door Drackx »

@hansdb

De oprichting van de burgerwacht was geen vernieuwing van de 19e eeuw. Lang voor er sprake was van een regulier leger waren er al burgermilities. Het graafschap Vlaanderen kende al een soort burgerwacht voor 1582. In Parijs organiseerden de burgers zich vanaf 1789 om de openbare rust te verzekeren tot de "Nationale Wacht". Het Parijse model werd overgenomen door de overige steden (ook in de Belgische departementen).
Zo bepaalde een besluit in Antwerpen in 1814 : Van de dienst in de 4 secties in de stad zal een legioen gevormd worden met als benaming "Garde Urbaine" die samengesteld moest worden uit de meest verdienstelijke burgers die zich zouden moeten onderscheiden door hun beschaafdheid en bijzondere toegeweidheid voor de orde. Niet zomaar iedereen dus maar enkel burgers die goed stonden aangeschreven en waar men op kon rekenen als het nodig zou blijken. Eigenlijk rekende men vooral op het eigenbelang omdat deze burgers het meeste te verliezen hadden ingeval van onrust.

@Bram

Alle graden in de compagnie van de burgerwacht, met uitzondering van de sergeant-majoor die als een soort vertrouwensman werd aangesteld, werden gekozen door de wachten zelf. De sergeant-Majoor werd aangeduid door de kapitein. De compagniecommandant werd gekozen door zijn peletonscommandanten, de bataljonscommandanten door de officieren van zijn bataljon. De wachten verkozen de peletonscommandanten.
Alleen de generaal-inspecteur en zijn stafofficieren werden benoemd door het staatshoofd.

Allerbeste groeten,
Filip
theoroels
Berichten: 9
Lid geworden op: 26 mei 2012 23:00

Re: De garde civique/burgerwacht

Bericht door theoroels »

Bericht van 10.01.2012 - hansdb: "Patrouille communale de Zele".

Ik zoek of er in Zele, waarvan in afkomstig ben, een burgerwacht (garde civique) heeft bestaan. Weet je er meer over?

Het is immers zo dat in Zele nog steeds een muziekkapel van de vrijwillige brandweer aktief is. Vrijwillige brandweerkorpsen hebben hun bestaan soms te danken aan de burgerwacht die niet zelden de beschikking had over een muziekkapel waarvan de oprichting zelfs wettelijk geregeld was.

Dat verklaart ook het feit dat tot na Wereldoorlog II sommige brandweerkorpsen gewapend waren...

Hoe is de naam van je voorvader in Zele? In Zele bestaat een hardwerkende heemkundige kring. Je inlichtingen kunnen bijgevolg wat toevoegen aan de geschiedschrijving over Zele.

Met dank en vr. groeten, Theo Roels theoroels@skynet.be
Leuven1945
Berichten: 2
Lid geworden op: 27 jul 2014 10:28

Re: De garde civique/burgerwacht

Bericht door Leuven1945 »

Twee vragen:
1. In het Kenniscentrum WO I - Ieper kom ik op een fiche van een lid van de Burgerwacht het volgende tegen:
Adjoint Garde Civique ; steekkaart nr.29330 " Analyse sommaire de la demande" , indicateur C/35639 dd.1921/06/07 en C22522 dd.1921/06/11 met opmerking: zie
dossier 8.
wat kan dit betekenen, en weet iemand waar dit te vinden zou zijn?
Het gaat over de Garde Civique van Brussel/Elsene.

2. Wat zijn de graden' bij de Garde Civique?
welke functie had een Luitenant Kwartiermeester?

met dank,
ww.
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2264
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

De garde civique/burgerwacht

Bericht door Bram1940 »

Hallo,

Nog maar eens de burgerwacht van onder het stof halen. Heeft er iemand duidelijke teksten waarin de uniformen van de burgerwacht beschreven staan van pakweg 1905 tot en met 1914? Ik neem aan dat ook (onderdelen van) de burgerwacht wijzigingen ondergingen op vestimentair gebied. Kan iemand de verschillen toelichten?

Is er ook ergens iets te vinden over de diverse hoofddeksels in gebruik bij de burgerwacht in deze periode (politiemutsen, hoeden, etc.)?

Hoe zat het met de graadaanduidingen? Ook hier lijken wijzigingen geweest te zijn, maar wat werd wanneer ingevoerd?

Alvast bedankt voor alle commentaren.

Groeten,

Bram
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2264
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De garde civique/burgerwacht

Bericht door Bram1940 »

UP
Plaats reactie

Terug naar “1830-1914, de gekleurde periode - la période colorée”