V-bommen op Antwerpen.
Geplaatst: 02 jun 2011 11:33
Geplaatst: 30 Mei 2010 10:17
[quote="Gepard"]Voor Antwerpen begon de oorlog pas goed na de bevrijding.
Maandag 4 september 1944 rolden Britse Cromwell-tanks zonder één schot te lossen Antwerpen binnen. Met vele duizenden trokken de sinjoren de straat op om de bevrijders toe te juichen. Niemand kon toen echter vermoeden dat de Schelde-stad nog heel wat rampspoed boven het hoofd hing.
Van 7 oktober 1944 tot 30 maart 1945 zouden 3709 V1's en V2's in het arrondissement Antwerpen neerkomen. Voordat de metropool haar definitieve bevrijding kon vieren,moest nog een zware tol aan mensenlevens worden betaald.
Vrijdag 13 oktober werd de eerste bladzijde in dit tragische verhaal geschreven. Even na halftien deed zich op het Zuid een ontploffing voor die heel Antwerpen op zijn grondvesten deed daveren; op de hoek van de Schildersstraat en de Karel Rogierstraat was de eerste vliegende bom in Antwerpen neergekomen. Uit het puin werden 32 lijken bovengehaald. Ook het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten bleef niet gespaard. Net die ochtend werd de tentoonstelling "Moderne Belgische Kunst" opgebouwd. Een 50-tal kostbare werken liep zware averij op. Diezelfde dag nog werd ook de slachthal van het Stedelijk Slachthuis aan de Lange Loobroekstraat met de grond gelijk gemaakt. Daar vielen 14 slachtoffers te betreuren.
Trieste dodendans.
Aanvankelijk leken de sinjoren maar matig onder de indruk van de bommenterreur. Na vier jaar bezetting waren ze niet zo snel meer uit hun lood te slaan. Naarmate de bommenregen echter steeds genadelozer over de stad begon te woeden,verlieten meer en meer Antwerpenaars de stad. Wie zich deze vlucht niet kon veroorloven,zocht beschutting in met zware balken gestutte kelders. Toch ging de trieste dodendans onverminderd voort: 44 lijken op 16 oktober in de Kroonstraat,13 op 22 oktober aan het Mestputteke in Deurne,30 op 26 oktober in de Tuinbouwstraat,71 op 28 oktober in de dichtbevolkte buurt aan de Bontemantelstraat. Drie dagen later werd er nog een vrouw levend vanonder het puin gehaald. Op 16 november kreeg het weeshuis aan de Durletstraat,dat sinds drie dagen als hulpgasthuis was ingericht,een voltreffer. Dokter Norbert Leclef en drie zusters werden op slag gedood aan de operatietafel. Nog 32 andere mensen kwamen toen om het leven: op het speelplein werd een groepje weeskinderen onder een vallende muur bedolven. Een uur later werd de jeugdherberg aan de Kolonielaan platgelegd. Tien daklozen die er net waren ondergebrach,lieten er het leven. Op 17 november spatte een V2 uiteen tegen het St.-Joanna-Instituut van de Zusters Annonciaden aan de Ferdinand Coosemansstraat. De lichamen van 32 zusters en postulanten werden geborgen. Af en toe was het lot Antwerpen ook eens gunstig gezind. Op 2 november werd in de kerk O.-L._ Vrouw-ter-sneeuw in Borgerhout het lof uitzonderlijk om 17u gezongen en niet om 20u,zoals gebruikelijk was. Om 17u was de kerk voor meer dan de helft gevuld. Even na 20u,toen iedereen al lang weer naar huis was,legde een vliegende bom de linkervleugel van de kerk volledig in puin.
Hoewel de sinjoor zijn lot opvallend gelaten droeg,werd Antwerpen toch stilaan een desolate stad. Jos Cels in zijn boek "V-bommen op Antwerpen": "Het kon gebeuren dat er in de anders zo drukke Carnotstraat 's morgens en zelfs 's middags geen levende ziel te zien was. De puinhopen,de beschadigde gebouwen en de uitgerukte ramen en deuren,die door planken,balatum of zinken platen waren vervangen,deden denken aan een spookstad. Op de eiken voordeur van een bekende Antwerpse huisarts kon men lezen: 'Niet bellen,tegen het keldervenster trappen!' De geneesheer ontving zijn patiënten in de wijnkelder en de ontruimde kolenkelder was in een ontvangstkamer 'omgetoverd.' Op de begane grond en op de verdiepingen was alles door de luchtdruk van een ingeslagen bom stukgeslagen. Geen enkele ruit was nog heel. Overal zag men opschriften met 'de zaak is open',wat men vanaf de straat inderdaad niet altijd kon zien."
Verschrikkelijk bloedbad.
Op 27 november werd het 18de-eeuwse Instituut der Dames van het Christelijk Onderwijs aan de Lange Nieuwstraat even voor 11u door een inslaande bom vernield. Daarbij kwamen 18 mensen om,onder wie twee dochtertjes van een arts,die afscheid kwamen nemen van hun onderwijzeressen,vooraleer ze naar veiliger oorden zouden vertrekken. Toen de reddingsploegen nog druk bezig waren de meer dan zestig gewonden af te voeren,ontplofte een paar honderd meter verder een V2. Die viel op het middaguur op het drukste kruispunt van de stad,namelijk op de Frankrijklei ter hoogte van de De Keyserlei en de Teniersplaats. Op dat ogenblik stonden tientallen mensen op de tram te wachten en reden er net acht Britse vrachtwagens voorbij. In een oogwenk werd een weerzinwekkend bloedbad aangericht. Jos Cels:"Het was een ontzettend schouwspel. Overal lagen verhakkelde lijken. overlevenden huilden van pijn. Zes van de acht Britse militaire wagens en een tramrijtuig brandden uit. Een aantal inzittenden werden verkoold. De Britse militair die in het midden van de Frankrijklei het verkeer regelde,werd 60 meter ver weg geslingerd en kwam terecht op het dak van een pand aan de Terniersplaats. Door de explosie was de hoofdleiding van de drinkwaterdistributie gesprongen en na enkele minuten stond heel de buurt onder water. Afgerukte lichaamsdelen,kledingstukken en handtassen dreven met het water mee. Afgrijselijke tonelen speelden zich af."
In één klap verloren 128 burgers en 26 militairen het leven; 196 burgers en 113 militairen werden ernstig gewond.
De volgende dag liep het eerste geallieerde konvooi de haven binnen. Die feestelijke gebeurtenis werd echter overschaduwd door alweer een nieuwe bommenreeks. Eén van de elf slachtoffers die toen op de hoek van de Simonsstraat,de Mercatorstraat en de Plantin en Moretuslei vielen,was Lode Zielens. Op de plaats waar de auteur om het leven kwam,werd later een granieten Netje opgericht,naar het hoofdpersonage uit zijn 'Moeder,waarom leven wij?' De burgemeester van Ranst,Louis Peeters,had meer geluk. Op 9 december werd hij bij een explosie op de hoek van de Meir en de St-Katalijnevest tegen de grond gesmakt. Hij bleef ongedeerd,terwijl een moeder met haar kindje die naast hem stonden,op slag werden gedood.
Zacht gekreun.
Na de rampzalige zaterdag 16 december - toen er vanonder het puin van Cinema Rex aan de De Keiserlei 567 lijken werden gehaald - besloot het Comité van Burgemeesters van Groot-Antwerpen alle vertoningen in schouwburgen en bioscopen en alle danspartijen,sportmanifestaties en bijeenkomsten van meer dan vijftig personen te verbieden. De mensen gingen voortaan alleen nog maar de straat op als het echt moest en doken voor de rest onder in hun kelders. Maar ook daar waren ze niet altijd veilig voor de bommenterreur. Op 3 februari 1945 viel een V1 neer op de Planckenbergstraat in Deurne. Eén van de vijf huizen die volledig werden verwoest,was de riante woning van het echtpaar Pingnet en hun tien kinderen. Louis Pignet wist als architect als geen ander hoe hij de kelders oersterk moest laten stutten. De vrijstaande zijmuur stortte echter in,zodat een gedeelte van het onderkelderde huis het begaf. Vader Pignet,twee dochters,twee zonen en een vriendje dat toevallig op bezoek was,kwamen door verstikking om. De moeder en drie van haar dochters,die zich in een ander deel van de kelders bevonden,overleefden het bombardement. De twee oudste kinderen waren op dat moment niet thuis.
Pas enkele uren later kwam men tot de vaststelling dat de vijf jaar oude Tharsis nog vermist werd. Plots hoorde men onder het puin zacht gekreun. Pas rond 4u de volgende morgen slaagde men erin het slachtoffer uit zijn netelige positie te bevrijden en de gewonde jongen te verzorgen.
En zo bleef het maar bommen regenen. De laatste 23 slachtoffers vielen op 27 maart in Mortsel,toen daar om 22u48 op de Antwerpsesteenweg een V2 ontplofte. Toen het eindelijk allemaal voortbij was,bleken alleen al op het grondgebied van de stad meer dan 7000 woningen onherstelbaar beschadigd. Ruim 2500 sinjoren hadden de verwoede aanvallen niet overleefd. Pikant detail: het Duitse regiment dat vanuit de streek van Trier en Koblenz de V1's op Antwerpen had afgevuurd,stond onder bevel van de 46-jarige kolonel Max Wachtel,die zijn Antwerpse vriendinnetje,Ilse De Goy,in de metropool had moeten achterlaten. Na de oorlog zijn ze getrouwd. Sindsdien bracht het echtpaar jaarlijks zijn vakantie in de Schelde-stad door.
[link2]Meer lezen,http://www.felixarchief.be/Unrestricted ... format=pdf[/link2]
[quote="Gepard"]Voor Antwerpen begon de oorlog pas goed na de bevrijding.
Maandag 4 september 1944 rolden Britse Cromwell-tanks zonder één schot te lossen Antwerpen binnen. Met vele duizenden trokken de sinjoren de straat op om de bevrijders toe te juichen. Niemand kon toen echter vermoeden dat de Schelde-stad nog heel wat rampspoed boven het hoofd hing.
Van 7 oktober 1944 tot 30 maart 1945 zouden 3709 V1's en V2's in het arrondissement Antwerpen neerkomen. Voordat de metropool haar definitieve bevrijding kon vieren,moest nog een zware tol aan mensenlevens worden betaald.
Vrijdag 13 oktober werd de eerste bladzijde in dit tragische verhaal geschreven. Even na halftien deed zich op het Zuid een ontploffing voor die heel Antwerpen op zijn grondvesten deed daveren; op de hoek van de Schildersstraat en de Karel Rogierstraat was de eerste vliegende bom in Antwerpen neergekomen. Uit het puin werden 32 lijken bovengehaald. Ook het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten bleef niet gespaard. Net die ochtend werd de tentoonstelling "Moderne Belgische Kunst" opgebouwd. Een 50-tal kostbare werken liep zware averij op. Diezelfde dag nog werd ook de slachthal van het Stedelijk Slachthuis aan de Lange Loobroekstraat met de grond gelijk gemaakt. Daar vielen 14 slachtoffers te betreuren.
Trieste dodendans.
Aanvankelijk leken de sinjoren maar matig onder de indruk van de bommenterreur. Na vier jaar bezetting waren ze niet zo snel meer uit hun lood te slaan. Naarmate de bommenregen echter steeds genadelozer over de stad begon te woeden,verlieten meer en meer Antwerpenaars de stad. Wie zich deze vlucht niet kon veroorloven,zocht beschutting in met zware balken gestutte kelders. Toch ging de trieste dodendans onverminderd voort: 44 lijken op 16 oktober in de Kroonstraat,13 op 22 oktober aan het Mestputteke in Deurne,30 op 26 oktober in de Tuinbouwstraat,71 op 28 oktober in de dichtbevolkte buurt aan de Bontemantelstraat. Drie dagen later werd er nog een vrouw levend vanonder het puin gehaald. Op 16 november kreeg het weeshuis aan de Durletstraat,dat sinds drie dagen als hulpgasthuis was ingericht,een voltreffer. Dokter Norbert Leclef en drie zusters werden op slag gedood aan de operatietafel. Nog 32 andere mensen kwamen toen om het leven: op het speelplein werd een groepje weeskinderen onder een vallende muur bedolven. Een uur later werd de jeugdherberg aan de Kolonielaan platgelegd. Tien daklozen die er net waren ondergebrach,lieten er het leven. Op 17 november spatte een V2 uiteen tegen het St.-Joanna-Instituut van de Zusters Annonciaden aan de Ferdinand Coosemansstraat. De lichamen van 32 zusters en postulanten werden geborgen. Af en toe was het lot Antwerpen ook eens gunstig gezind. Op 2 november werd in de kerk O.-L._ Vrouw-ter-sneeuw in Borgerhout het lof uitzonderlijk om 17u gezongen en niet om 20u,zoals gebruikelijk was. Om 17u was de kerk voor meer dan de helft gevuld. Even na 20u,toen iedereen al lang weer naar huis was,legde een vliegende bom de linkervleugel van de kerk volledig in puin.
Hoewel de sinjoor zijn lot opvallend gelaten droeg,werd Antwerpen toch stilaan een desolate stad. Jos Cels in zijn boek "V-bommen op Antwerpen": "Het kon gebeuren dat er in de anders zo drukke Carnotstraat 's morgens en zelfs 's middags geen levende ziel te zien was. De puinhopen,de beschadigde gebouwen en de uitgerukte ramen en deuren,die door planken,balatum of zinken platen waren vervangen,deden denken aan een spookstad. Op de eiken voordeur van een bekende Antwerpse huisarts kon men lezen: 'Niet bellen,tegen het keldervenster trappen!' De geneesheer ontving zijn patiënten in de wijnkelder en de ontruimde kolenkelder was in een ontvangstkamer 'omgetoverd.' Op de begane grond en op de verdiepingen was alles door de luchtdruk van een ingeslagen bom stukgeslagen. Geen enkele ruit was nog heel. Overal zag men opschriften met 'de zaak is open',wat men vanaf de straat inderdaad niet altijd kon zien."
Verschrikkelijk bloedbad.
Op 27 november werd het 18de-eeuwse Instituut der Dames van het Christelijk Onderwijs aan de Lange Nieuwstraat even voor 11u door een inslaande bom vernield. Daarbij kwamen 18 mensen om,onder wie twee dochtertjes van een arts,die afscheid kwamen nemen van hun onderwijzeressen,vooraleer ze naar veiliger oorden zouden vertrekken. Toen de reddingsploegen nog druk bezig waren de meer dan zestig gewonden af te voeren,ontplofte een paar honderd meter verder een V2. Die viel op het middaguur op het drukste kruispunt van de stad,namelijk op de Frankrijklei ter hoogte van de De Keyserlei en de Teniersplaats. Op dat ogenblik stonden tientallen mensen op de tram te wachten en reden er net acht Britse vrachtwagens voorbij. In een oogwenk werd een weerzinwekkend bloedbad aangericht. Jos Cels:"Het was een ontzettend schouwspel. Overal lagen verhakkelde lijken. overlevenden huilden van pijn. Zes van de acht Britse militaire wagens en een tramrijtuig brandden uit. Een aantal inzittenden werden verkoold. De Britse militair die in het midden van de Frankrijklei het verkeer regelde,werd 60 meter ver weg geslingerd en kwam terecht op het dak van een pand aan de Terniersplaats. Door de explosie was de hoofdleiding van de drinkwaterdistributie gesprongen en na enkele minuten stond heel de buurt onder water. Afgerukte lichaamsdelen,kledingstukken en handtassen dreven met het water mee. Afgrijselijke tonelen speelden zich af."
In één klap verloren 128 burgers en 26 militairen het leven; 196 burgers en 113 militairen werden ernstig gewond.
De volgende dag liep het eerste geallieerde konvooi de haven binnen. Die feestelijke gebeurtenis werd echter overschaduwd door alweer een nieuwe bommenreeks. Eén van de elf slachtoffers die toen op de hoek van de Simonsstraat,de Mercatorstraat en de Plantin en Moretuslei vielen,was Lode Zielens. Op de plaats waar de auteur om het leven kwam,werd later een granieten Netje opgericht,naar het hoofdpersonage uit zijn 'Moeder,waarom leven wij?' De burgemeester van Ranst,Louis Peeters,had meer geluk. Op 9 december werd hij bij een explosie op de hoek van de Meir en de St-Katalijnevest tegen de grond gesmakt. Hij bleef ongedeerd,terwijl een moeder met haar kindje die naast hem stonden,op slag werden gedood.
Zacht gekreun.
Na de rampzalige zaterdag 16 december - toen er vanonder het puin van Cinema Rex aan de De Keiserlei 567 lijken werden gehaald - besloot het Comité van Burgemeesters van Groot-Antwerpen alle vertoningen in schouwburgen en bioscopen en alle danspartijen,sportmanifestaties en bijeenkomsten van meer dan vijftig personen te verbieden. De mensen gingen voortaan alleen nog maar de straat op als het echt moest en doken voor de rest onder in hun kelders. Maar ook daar waren ze niet altijd veilig voor de bommenterreur. Op 3 februari 1945 viel een V1 neer op de Planckenbergstraat in Deurne. Eén van de vijf huizen die volledig werden verwoest,was de riante woning van het echtpaar Pingnet en hun tien kinderen. Louis Pignet wist als architect als geen ander hoe hij de kelders oersterk moest laten stutten. De vrijstaande zijmuur stortte echter in,zodat een gedeelte van het onderkelderde huis het begaf. Vader Pignet,twee dochters,twee zonen en een vriendje dat toevallig op bezoek was,kwamen door verstikking om. De moeder en drie van haar dochters,die zich in een ander deel van de kelders bevonden,overleefden het bombardement. De twee oudste kinderen waren op dat moment niet thuis.
Pas enkele uren later kwam men tot de vaststelling dat de vijf jaar oude Tharsis nog vermist werd. Plots hoorde men onder het puin zacht gekreun. Pas rond 4u de volgende morgen slaagde men erin het slachtoffer uit zijn netelige positie te bevrijden en de gewonde jongen te verzorgen.
En zo bleef het maar bommen regenen. De laatste 23 slachtoffers vielen op 27 maart in Mortsel,toen daar om 22u48 op de Antwerpsesteenweg een V2 ontplofte. Toen het eindelijk allemaal voortbij was,bleken alleen al op het grondgebied van de stad meer dan 7000 woningen onherstelbaar beschadigd. Ruim 2500 sinjoren hadden de verwoede aanvallen niet overleefd. Pikant detail: het Duitse regiment dat vanuit de streek van Trier en Koblenz de V1's op Antwerpen had afgevuurd,stond onder bevel van de 46-jarige kolonel Max Wachtel,die zijn Antwerpse vriendinnetje,Ilse De Goy,in de metropool had moeten achterlaten. Na de oorlog zijn ze getrouwd. Sindsdien bracht het echtpaar jaarlijks zijn vakantie in de Schelde-stad door.
[link2]Meer lezen,http://www.felixarchief.be/Unrestricted ... format=pdf[/link2]