De luchtslag van mei 1940

[Paddy]

Geplaatst: 29 Mei 2010 20:36

Kortstondig,moordend,veelal tragisch en praktisch vergeten,dit zijn de voornaamste kenmerken van de "luchtslag van België".In minder dan een week tijd,tijdspanne nodig om de beste geallieerde strijdkrachten aan te lokken in de Belgische vlakte en ze daar te vernietigen,heeft het "Schwerpunkt" van de nazi-aanval het land verlaten in zuidelijke richting.
Deze luchtslag is helemaal vergeten voor de grote massa,want hier zoals in Frankrijk "heeft men nooit geallieerde vliegtuigen in de lucht gezien" die gedachte is zo ingeankerd in alle geesten,dat de piloten "de voornaamste oorzaak zijn van de nederlaag".

De ingezette strijdkrachten.
Voor Frankrijk zal de totaliteit van de groepen van de Z.O.A.N.(Zone Opérations Aériennes Nord) ingezet worden,t.t.z.:
5 GC op Bloch: I/I,II/I,II/10,III/10,II/8.
6 GC op Morane: III/3,III/I,III/2,II/6,III/7,II/2.
2 GC op Curtiss: I/4,I/5.
5 smaldelen op Potez: I/16,I,II,III en IV/13.
D.i. ongeveer 250 eenzitters en een veertigtal driezitters.
Een honderdtal bommenwerpers,waarvan de helft moderne van de 12de,54ste,34ste en 38ste Eskaders.
Een honderdtal Potez 63-11 en enige tientallen verouderde tweezitters A2 verdeeld over 18 GAO (Groupe Aérien d' Observation).
Zij worden bijgestaan door 6 Squadrons jachtvliegtuigen en 12 Squadrons bommenwerpers van de AC (Air Component) en ASSF (Advanced Air Striking Force).

Dag na dag.
10 mei:
Vanaf 4u,algemene aanval op alle basissen en verbindingsknooppunten.Het aantal op de grond vernietigde vliegtuigen bedraagt voor deze dag minder dan 10% voor de ZOAN,75% voor de Nederlanders en 25% voor de Belgen (% van het beschikbaar effektief).De tactische inspanning van de Duitse luchtstrijdkrachten is vooral gericht op Nederland en het Albertkanaal.Noch de Franse jacht,noch de Franse bombardementstoestellen grijpen in die dag in onze streken.
11 mei:
Aanhoudende druk van de "Schwerpunkt" op Holland en de as Luik-Waremme.Eerste tussenkomst van de Leo 45 op Maastricht,versterkte luchtdekking door jagers boven de troepen van Legergroep 1 die zich naar de Dijle begeven.
12 mei:
Zeer harde dag.Na onverklaarbare aarzelinen wordt de bres aan het Albertkanaalgebombardeerd.De sector Tongeren-Gembloers is het knooppunt van deze aktiviteit.
13 mei:
Eerste overtochten van de Maas.Op twee plaatsen komt de Luftwaffe vooral tussen:ten westen van Dinant en in de streek van Sedan:reeds 50% buiten België.
14 mei:
Uitbuiting van de doorbraak.Geallieerde tussenkomst op de Maasbruggen met talrijke luchtgevechten in het zuiden van het land.Grote sucsessen voor de Luftwaffe,die volgens het OKW 170 luchtoverwinningen behaalt.Deze dag wordt trouwens "Tag der Jager" genoemd.
15 mei:
Laatste dag van de "luchtslag" die zich nu verplaatste naar de zee,de Aisne en de Somme.De tijd om de balans op te maken is aangebroken: de G.A.O. hebben praktisch opgehouden te bestaan,terwijl het potentieel van de ZOAN ondanks hoge verliezen bijna constant is gebleven dank zij de aanbreng van nieuwe groepen.Tijdens 1800 opdrachten hebben de GC 180 overwinning behaald (+91 waarschijnlijke) terwijl ze zelf 100 jachtvliegtuigen verliezen.105 bombardementsopdrachten hebben het verlies meegebracht van een vijftiental bommenwerpers,terwijl 80 nachtelijke bombardementen 5 vliegtuigen gekost hebben.De Duitsers geven slechts 172 toestellen op als verloren,maar eisen 396 ovewinningen tijdens luchtgevechten,140 toestellen vernietigd door hun Flak terwijl er 900 op de grond zouden vernield zijn.

Enkele anekdotes.
Het is dinsdag 14 mei '40,een mooie lentedag,met blauwe hemel,schitterende zon.In de lucht boven Bergen,kronkelt een witte nevelpluim (waarschijnlijk een Do 17 tijdens een waarnemingsopdracht).
Dan,enkele minuten later het loeien van de luchtalarmsirenes,het geronk van vliegtuigmotoren en dan de Stuka's die de één na de andere op het station,op de kazernes duiken...
Onmiddellijk na hun vertrek,dagen de He 111 op die het vernietigingswerk verder zetten.Eén van hen wordt plots achterna gezeten door een Morane 406 die neerduikt met de zon in de rug.Na een eerste glijvlucht,ontsnapt de Heinkel aan het salvo van de Hispano,begint een scheervlucht in westelijke richting,naar St.-Ghislain,parallel aan het kanaal Bergen-Condé.Nieuwe aanval van de MS,die deze maal een goed gericht salvo van de Heinkel moet incasseren.De Morane is getroffen,brandt en stijgt vertikaal.Dit geeft de kans aan de piloot om zich per valscherm te redden boven de huidige zoning Ghlin-Baudour.De piloot Adj. Leniaud drijft af,gedreven door de NO wind en komt neer op de noordelijke oever van het kanaal.Zijn val werd opgemerkt door een groepje burgers en jonge recruten van het Belgisch leger.Deze laatsten weten niet welke houding aannemen tegenover die "parachutist" neergekomen op een 200 tal meter.Zich beroepend op zijn ervaring van "ancien" van 1914-'18 neemt een schipper het geweer af van een jonge soldaat,brengt het geweer aan de schouder en schiet de "boche" neer met één enkele kogel in het hoofd.....Er waren talrijke zulke voorvallen en deze zijn niet alle officieel bekent.
Zaterdag,11 mei om 4u30' in de nevelchtige morgen van deze teede oorlogsdag cirkelen 3 He 111 boven Begen.Bij iedere rondvlucht vallen bommen op het station.Dit duurt reeds een tiental minuten,zonder de minste reaktie...
Uit zuidelijke richting duikt een MS 406 op en na een korte achtervolging schiet deze de He neer.Het toestel stort neer op een huis te Masnuy St. Jean.De ganse bemanning wordt gedood,alsook twee inwonenden.
"Zoals in 1914" landt de MS 406 op een nabijgelegen weide.De jonge piloot komt zijn slachtoffer bekijken.Met grote verslagenheid verneemt hij dat het neerstorten van het vijandelijk vliegtuig ook de dood van onschuldige burgers heeft veroorzaakt.

Uit:AERL ,tijdschrift v/d Vrienden van het Lucht- en Ruimtevaartmuseum(Koninklijk Legermuseum).