De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

In de roes van de overwinning.

Moderators: Exjager, piot1940, Bram1940

Plaats reactie
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door Bram1940 »

Na de parlementaire werkzaamheden in de Kamer van Volksvertegenwoordigers (Memorie van toelichting en tekst van het wetsontwerp, nr 104, Vergadering van 30 Januari 1934; Verslag, nr 234, Vergadering van 6 Juni 1934; Parlementaire handelingen, Vergaderingen van 27 en 28 Juni 1934) en de Senaat (Verslag, nr 23, Vergadering van 18 December 1934; Parlementaire handelingen: Vergadering van 27 Februari 1935) werd de Wet van 5 maart 1935 betreffende de plichten der ambtenaren in oorlogstijd, de zogenaamde Wet Bovesse (1), aangenomen als volgt (2):

LEOPOLD III, Koning der Belgen, Aan allen, tegenwoordigen en toekomenden, Heil,

De Kamers hebben aangenomen en Wij bekrachtigen hetgeen volgt :

Art. 1. Ieder persoon die een openbare functie, een openbaren post of een openbaar ambt waarneemt, ieder persoon belast met een openbaren dienst, ieder beheerder, beambte of bediende van een openbare inrichting of van een door den Staat, de provincie of de gemeente geautoriseerden of geconcedeerden dienst moet, in geval van mobilisatie van het leger, als hij niet onder de wapens geroepen wordt, al zijne krachten besteden aan de uitvoering, der bevelen die hem gegeven worden door zijne chefs of door de chefs tot wier beschikking zijne meerderen hem stellen.

Art. 2. Ieder bij vorenstaand artikel bedoeld persoon, die in geval van mobilisatie van het leger diensten moet helpen verrichten waardoor hij met het publiek of met aan zijn administratie vreemde personen in aanraking komt, draagt als herkenningsteeken een armband in de nationale kleuren, voorzien van een op de binnenzijde genaaide etiket met zijn familienaam en voornamen en den dienst waartoe hij behoort.
Dient hij organiek deel uit te maken van de staven of van de troepenkorpsen, dan draagt hij een uniform waarvan de kenmerken door den minister van landsverdediging bepaald worden.

Art. 3. Ieder bij artikel 1 bedoeld persoon, die onbekwaam bevonden is om zijn werk voort te zetten, wordt, in geval van mobilisatie van het leger, ambtshalve en in ’t belang van den dienst ter beschikking gesteld bij afdanking; voor de tijdelijke bedienden geschiedt het ontslag met eene maand opzegging.
Het beroep dat hem eventueel zou toegestaan zijn geldt niet als opschorting der terbeschikkingstelling.
Voor het tijdelijk personeel geschiede afdanking met een maand vooropzegging.

Art. 4. Ieder bij artikel 1 bedoeld persoon die, in geval van mobilisatie van het leger, den hem toevertrouwden post verlaat, zonder bevel of zonder toelating van de overheid waarvan hij afhangt, wordt gestraft met ééne maand tot één jaar gevangenis, onverminderd de tuchtstraffen.
Boek één van het Strafwetboek, zonder uitzondering van hoofdstuk VII en artikel 85, is toepasselijk op deze overtreding.

Art. 5. De Koning bepaalt de vergoedingen verschuldigd aan ieder bij artikel 1 bedoeld persoon die, in bevolen dienst en ten gevolge van dezen dienst, oorlogsverwondingen opliep, alsmede de vergoedingen verschuldigd aan de weduwe, de weezen of de ascendenten van een bij artikel 1 bedoeld persoon die in bevolen dienst, ten gevolge van dezen dienst en ten gevolge van den oorlog, het leven verloor.

Kondigen de tegenwoordige wet af, bevelen dat zij met 's Lands zegel bekleed en door den Moniteur bekendgemaakt worde.

Gegeven te Brussel, den 5n Maart 1935.
LEOPOLD.
Van 's Konings wege :
De Minister van Landsverdediging,
A. DEVEZE.
Gezien en met 's Lands zegel gezegeld :
De Minister van Justitie,
FR. BOVESSE.

Deze wet strekte ertoe om de continuïteit van de Belgische instellingen te garanderen in geval van oorlog. Het wees diegenen die een openbare functie uitoefenden of die tot een dienst van algemeen nut behoorden (ambtenaar, beambte of bediende) op hun plichten en moest verhinderen dat zij hun post zouden verlaten. Op post blijven, betekende evenwel niet noodzakelijk dat ze ter plaatse moesten blijven aangezien de uitoefening van hun post ook elders kon gebeuren indien dit nuttiger was voor de Staat. Het kon ook zijn dat zij in oorlogstijd niet meer hetzelfde werk te verrichten zouden krijgen of dat ze onder een andere chef moesten werken. Ze moesten immers hun “gansche werkkracht ten dienste stellen van ’t Land”. Het ging om magistraten, deurwaarders, notarissen, burgemeesters, schepenen, ambtenaren van het kadaster etc., bedienden van autobuslijnen die door de overheid geconcedeerd of geautoriseerd werden aan de busmaatschappijen, sluiswachters, spoorwegpersoneel, personeel van de Regie voor Telegraaf en Telefoon, de posterijen, politieagenten, leerkrachten, …

De opeising duurde vanaf de publicatie in het Belgisch Staatsblad van het koninklijk besluit waarin de mobilisatie van het leger bevolen werd tot de publicatie waarin het leger terug op vredesvoet geplaatst werd. Aldus “opgeëiste” personen of hun erfgerechtigden die schade ondervonden, zouden hiervoor door de Staat vergoed worden.

Iedere vaste of tijdelijk burgerlijke ambtenaar, beambte of bediende in actieve dienst die geen militaire verplichtingen had maar wel onder de Wet Bovesse viel, kon tijdelijk aan het leger verbonden worden in oorlogstijd. Deze personen droegen verplicht een kaki uniform zonder biezen. De kraagspiegels waren in kaki lakenstof. Op de hoofddeksels en de kraagspiegels werd een Belgische leeuw gedragen in verguld, verzilverd of gebronsd metaal afhankelijk van hun gelijkgestelde graad, al of niet vergezeld van één of twee staafjes. Beambten en bedienden met de rang van korporaal of soldaat droegen een koningsblauwe wollen kwast op de politiemuts. Bovendien moesten allen ook een armband in de nationale kleuren dragen met een zegel van het bestuur waarbij ze werkzaam waren. De gelijkgestelde officieren moesten de kosten van hun uniform zelf dragen (3).

Ambtenaren of bedienden die niet gemobiliseerd werden omdat zij een vrijbrief hadden en die geen bevel gekregen hadden om te blijven ondanks een eventuele bezetting door de vijand, mochten zich niet gevangen laten nemen door de vijand. Zij moesten zich bij het leger voegen, eventueel na het advies ingewonnen te hebben van de lokale Kanton- of Districtscommandant van de rijkswacht of van de Provincie- of Plaatscommandant van het leger, van zodra de vijand in aantocht was of van zodra hun opdracht geen reden van bestaan meer had.

Er werd dan ook een burgerlijk zakboekje in het leven geroepen bij Koninklijk Besluit van 17 maart 1936 om alle ambtenaren nogmaals op hun plichten te wijzen en om de overheid op een eenvoudige manier toe te staan om hen te werk te stellen conform hun eerder opgedane ervaring. Het boekje was verplicht voor alle magistraten, ambtenaren, beambten en bedienden van de Staat, de provincies, de gemeenten en de openbare diensten of de daarmee gelijkgestelde organismen. Deze laatste werden vastgesteld bij ministeriële besluiten (4). De boekjes werden in vredestijd bewaard door de hiërarchische overheid of dienst. Op bevel, in geval van mobilisatie of bij beëindiging van de betrekking werden ze uitgereikt aan de eigenaar. De eigenaar moest ze dan steeds op zak hebben. Het boekje kostte 0fr65 en werd afgeleverd door het Militair Cartografisch Instituut (5). In dit boekje kwam een uittreksel uit de memorie van toelichting, de tekst van de Wet Bovesse, de tekst van de Conventie van Den Haag en richtlijnen over het “gedrag tegenover den vijand”.
IMG_7246.jpg

Enkele boekjes:
IMG_7396.jpg
Behr Lucien - Instruction publique.jpg
Focan Felix - RTT.jpg
Herman Jean - SNCFB.jpg
Honhon Henri - Cadastre.jpg
Leprince Albert - Postes.jpg
Jeanmart Jean - Police Bruxelles.jpg

Bronnen:
1. François Louis Charles Marie Bovesse, (Namen, 10/06/1890 - Namen, 01/02/1944), was een liberaal en Waalsgezind politicus. Hij bekleedde verschillende ministerposten tussen 1931 en 1937 en werd nadien Gouverneur van de provincie Namen. Na mei 1940 had hij een praktijk als advocaat. Hij werd vermoord in opdracht van Rex in 1944.
2. De wet werd nog aangepast op 15 mei 1940 met uitwerking één maand later.
3. Koninklijk Besluit van 24 februari 1936 tot vaststelling van den hiërarchischen rang, de rechten en de plichten van de burgerlijke ambtenaars en beambten der verschillende ministerieele departementen die aan het gemobiliseerd leger zijn verbonden. (B.S., 07/03/1936)
4. Koninklijk Besluit van 17 maart 1936; het model voor het zakboekje werd gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 6-7 juli 1936
5. Omzendbrief van 20 oktober 1936 van het Burgerlijk Algemeen Bestuur, Directie Burgerlijk Personeel, 5e Bureel, houdende toezending van een Koninklijk Besluit waarbij er een burgerlijke-mobilisatieboekje wordt ingevoerd.
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Gebruikersavatar
canadian2nd
Sponsor 2022-2023
Berichten: 1863
Lid geworden op: 21 jun 2011 14:07
Locatie: Bachten de Kupe

Re: De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door canadian2nd »

Puik werk Bram. Wist zelfs niet dat dit bestaan had ...
Al dergelijke armband waarvan sprake in art. 2 tegen gekomen ?

grtn

Jan
In memoriam mijn opa Gerard : Soldaat 4 Li 1932-33 / 18d veldtocht (23 Li) / KG gemaakt bij Gent / Eind 1944 : vrijwilliger bij 1005e Tpt Coy / Gesneuveld voor België t.g.v. V2 inslag te Hove op 31-1-1945. I will always remember him ....
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door Bram1940 »

Dag Jan,

Jawel, hier:

https://www.ablhistoryforum.be/viewtopi ... ekje#p1121

Steeds met de stempel van de dienst.

Bovendien van een vrouwelijke ambtenaar of bediende.

Groeten,
Bram
Gebruikersavatar
canadian2nd
Sponsor 2022-2023
Berichten: 1863
Lid geworden op: 21 jun 2011 14:07
Locatie: Bachten de Kupe

Re: De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door canadian2nd »

Wist ik in het geheel niets van Bram.
Bedankt om te plaatsen.

Jan
In memoriam mijn opa Gerard : Soldaat 4 Li 1932-33 / 18d veldtocht (23 Li) / KG gemaakt bij Gent / Eind 1944 : vrijwilliger bij 1005e Tpt Coy / Gesneuveld voor België t.g.v. V2 inslag te Hove op 31-1-1945. I will always remember him ....
Gebruikersavatar
guerramundial1
Berichten: 744
Lid geworden op: 28 mei 2011 16:04
Locatie: Valladolid (Spanje)

Re: De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door guerramundial1 »

Bram1940 schreef: 31 dec 2020 17:26 Dag Jan,

Jawel, hier:

https://www.ablhistoryforum.be/viewtopi ... ekje#p1121

Steeds met de stempel van de dienst.

Bovendien van een vrouwelijke ambtenaar of bediende.

Groeten,
Bram
Nog wat bijkomende informatie en foto's betreffende het mobilisatieboekje van mijn grootmoeder:

Naast de administratieve inlichtingen staat er ook de wedde in vermeld, alsmede de jaarlijkse controle van het boekje door de gemachtigde ambtenaar

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Naast de zegel van het Ministerie van Openbare Werken en Werkverschaffing - MOBILISATIE, staat er ook nog de zegel van de Bestendige Deputatie van de provincie Limburg op de armband.

Afbeelding

Afbeelding

MVG

Wim
Ter herinnering van mijn grootvader Marcel Darcis (º 1896, + 1979), 1ste Sergeant Oorlogsvrijwilliger, 2º Regiment Karabiniers, II Bataljon, 8ste Companie. 1915-1918
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door Bram1940 »

Dag Wim,

Bedankt voor je reactie.

Vaak kun je in die boekjes ook lezen waar de persoon in kwestie naartoe gestuurd werd in mei 1940.

Groeten,
Bram
Gebruikersavatar
guerramundial1
Berichten: 744
Lid geworden op: 28 mei 2011 16:04
Locatie: Valladolid (Spanje)

Re: De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door guerramundial1 »

Hallo Bram,

Er staat verder niets meer vermeld in het mobilisatieboekje. Mijn grootmoeder had toen al 4 kinderen.

Groeten

Wim
Ter herinnering van mijn grootvader Marcel Darcis (º 1896, + 1979), 1ste Sergeant Oorlogsvrijwilliger, 2º Regiment Karabiniers, II Bataljon, 8ste Companie. 1915-1918
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door Bram1940 »

Dag Wim,

Ik post dit weekend enkele voorbeelden.

Groeten,
Bram
Gebruikersavatar
guerramundial1
Berichten: 744
Lid geworden op: 28 mei 2011 16:04
Locatie: Valladolid (Spanje)

Re: De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door guerramundial1 »

Prima!

Ik kijk er al naar uit!

Wim
Ter herinnering van mijn grootvader Marcel Darcis (º 1896, + 1979), 1ste Sergeant Oorlogsvrijwilliger, 2º Regiment Karabiniers, II Bataljon, 8ste Companie. 1915-1918
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door Bram1940 »

Zoals beloofd, eerst Focan, met de graad van "comis aux écritures" bij de RTT, die in mei 1940 van Bergen doorgestuurd werd naar Doornik en uiteindelijk belandde in Dottenijs (Dottignies) nabij de Franse grens. Er werden pagina's in het Franstalige als in het Nederlandstarige gedeelte ingevuld.

IMG_7686.jpg
IMG_7687.jpg
IMG_7688.jpg

Vervolgens Brussels politieagent Janmart, die in mei 1940 doorgestuurd werd naar het Franse Berck sur Mer (op meer dan 240 kilometer van Brussel) en van daar terugkeerde naar Brussel.

IMG_7691.jpg
IMG_7693.jpg
IMG_7694.jpg

Groeten,
Bram
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Gebruikersavatar
guerramundial1
Berichten: 744
Lid geworden op: 28 mei 2011 16:04
Locatie: Valladolid (Spanje)

Re: De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door guerramundial1 »

Mooie voorbeelden, Bram!

In het mobilisatieboekje van mijn grootmoeder staat er helaas niets meer in. In 1942 is ze wel nog vastbenoemd in de Limburgse Elektriciteitsmaatschappij en in 1944 op ziekenverlof.

Wim
Ter herinnering van mijn grootvader Marcel Darcis (º 1896, + 1979), 1ste Sergeant Oorlogsvrijwilliger, 2º Regiment Karabiniers, II Bataljon, 8ste Companie. 1915-1918
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door Bram1940 »

Hallo,

Als vervolg op de historie van de burgerlijke mobilisatieboekjes, een voorbeeld van een ambtenaar die in Frankrijk een opdracht kreeg in mei 1940:

VICTOR BURE

Victor Bure was voor mei 1940 provinciaal griffier, onder de Henegouwse gouverneur Henri Van Mol (gouverneur sedert 1937). In mei 1940 nemen beiden de wijk naar Frankrijk, net als de Namense gouverneur François Bovesse. In tegenstelling tot gouverneur Van Mol die enkel Victor Bure heeft meegenomen, heeft gouverneur Bovesse een groot deel van zijn provinciale functionarissen en agenten meegenomen naar Frankrijk. In de loop der dagen zullen verscheidene andere functionarissen hem nog vervoegen. Bovesse is echter niet zomaar gevlucht. Op 12 mei trachtte hij, zoals voorzien was, de provinciale administratie en de belangrijkste archieven met drie vrachtwagens te verplaatsen naar Florennes. Florennes blijkt al vlug een verkeerde keuze door de snelle opmars van de Duitsers. Er wordt dan beslist om dieper de provincie Namen in te trekken, richting Senzeilles. Uiteindelijk verplichtte de Franse militaire overheid hen om uit te wijken naar het Frans Rouen. Of gouverneur Van Mol zich schuldig gemaakt heeft aan postverlating, is onbekend.

Beide gouverneurs bieden op 17 mei 1940 hun diensten aan aan Alex Salkin-Massé, een persoonlijke vriend van Marcel-Henri Jaspard, die in Parijs de diensten leidde van het Belgische Ministerie van Volksgezondheid. Salkin-Massé stelt daarop beide gouverneurs aan, met het akkoord van de Belgische ambassadeur, om de Belgische vluchtelingen in respectievelijk de departementen Allier en Nièvre (Van Mol) en het Département de l’Hérault (Bovesse) bij te staan. Bovesse leent enkele functionarissen uit aan Van Mol.

Bure1.jpg

Victor Bure wordt er op 18 mei door Van Mol aangesteld als secretaris-generaal nabij één van de Belgische consulaten in Frankrijk, namelijk dat in Moulins. In die hoedanigheid kreeg hij een Laisser-passer.

Bure2.jpg

Tijdens de oorlog keert Bure naar huis terug. Hij zal door de Duitse bezetter opgeëist worden om mee te rijden op Duitse treinkonvooien om verzetslui ervan te weerhouden aanslagen op het konvooi te plegen.

Moulins is de hoofdstad van het Franse Département de l’Allier, dat zijn naam dankt aan de rivier Allier. In de Tweede Wereldoorlog werd de stad in juni 1940 door de Duitsers bezet. In de jaren daarna was de stad een grenspost tussen de bezette zone van Frankrijk en Vichy-Frankrijk. De grens liep door de rivier. Het aangrenzende Département de la Nièvre is een Frans departement in het zuidwesten van de regio Bourgondië. Het departement is genoemd naar de gelijknamige rivier die er ontspringt.

Na de oorlog wordt Victor Bure de eerste algemeen directeur van het Bestuur van de Stedenbouw en de Ruimtelijke Ordening (opgericht in 1945).


Bronnen:
- Le Guetteur Wallon, Société Royale Sambre & Meuse, Namur, 1990, N° 3, p. 88-92 (zie https://neptun.unamur.be/files/original ... 042dc8.pdf)
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Moulins_(Allier)
- De Beule, Michel, Kantoren en planning in Brussel, 50 jaar van gemiste kansen? op https://journals.openedition
- Opeisingsbrief V. Bure in eigen verzameling
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Gebruikersavatar
guerramundial1
Berichten: 744
Lid geworden op: 28 mei 2011 16:04
Locatie: Valladolid (Spanje)

Re: De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door guerramundial1 »

Mooie aanvulling Bram!!!

Groeten

Wim
Ter herinnering van mijn grootvader Marcel Darcis (º 1896, + 1979), 1ste Sergeant Oorlogsvrijwilliger, 2º Regiment Karabiniers, II Bataljon, 8ste Companie. 1915-1918
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door Bram1940 »

Nog enkele voorbeelden van de armbanden die ambtenaren die in aanraking met de vijand konden komen, bij zich moesten hebben, samen met hun zakboekje.

Een eerste armband is van Henri Noël, die werkzaam was bij de Banque du Congo Belge (BCB). Noël maakte van 12 tot 16 mei 1940, samen met Jean Magerman, een reis naar Bordeaux, waarnaar de zetel van de bank voorlopig overgebracht werd om de (overzeese) bezittingen veilig te stellen. De BCB viel onder het Ministerie van Koloniën :

IMG_0718.jpg
IMG_0717.jpg

Een tweede armband is van politieagent Joseph Dockx van de Antwerpse politie :

IMG_0716.jpg
IMG_0715.jpg

Groeten,
Bram
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door Bram1940 »

Om het burgerlijke mobilisatiezakboekje en de bijhorende armband even te situeren, heb ik het één en het ander opgelijst over de houders ervan.

DOCKX JOZEF 804 (later 1804)
Jozef Dockx, geboren in Antwerpen op 22 februari 1896 en zoon van metser Jan Felix en van Jeanne Paulina Gijsbrechts. Dockx doorlipe de lagere school tot zijn 14de. Op zijn 16de verhuisde hij naar Wilrijk. Hij zal daar verblijven tot de dag dat hij de wijk neemt naar het neutrale Nederland op 8 oktober 1914. De tocht gaat eerst naar Buinen, een dorp in de gemeente Borger-Odoorn in de Nederlandse provincie Drenthe, waar hij acht dagen later toekomt. Op 14 mei van het daaropvolgende jaar trekt hij naar Ede, een gemeente in de Nederlandse provincie Gelderland. Daar zal hij blijven tot 28 mei 1915. Vervolgens gaat de tocht verder via Rotterdam naar Engeland. Daar meldde Dockx zich aan als oorlogsvrijwilliger. In juni 1915 krijgt hij zijn opleiding in een Belgisch opleidingskamp in Frankrijk. Vanaf 15 januari 1916 is hij aan het front. Hij zal in dienst blijven tot 17 juli 1919. Hij vervulde zijn dienst bij het 11de Linie (3/I/11Li, stamnummer 111/64049).

Na de oorlog werkte hij even als tijdelijk staatsarbeider. Daarna solliciteerde hij voor een betrekking bij de Antwerpse politie. In juni 1921 slaagde hij in het schiftingsexamen en werd hij toegelaten om de zes weken durende lessen voor kandidaat-agenten te volgen, die zouden aanvangen op 6 juni. Op het einde van deze lessenreeks was er een examen. Na in het examen geslaagd te zijn, kon hij op 16 juli 1921 starten als agent op proef. Het was hem verboden om, zonder het akkoord van het College van Burgemeester en Schepenen, een bijverdienste erop na te houden. Callens woonde op dat moment in Antwerpen. Hij was gehecht aan de 10e wijk.

Sinds 2 augustus 1920 was de stad Antwerpen opgedeeld in 12 wijken :
- 1e wijk : St.-Paulusplaats 7
- 2e wijk : Venussstraat 36
- 3e wijk : Everdijstraat 26/28
- 4e wijk : St.-Andriesplaats 22
- 5e wijk : Klappeistraat 2
- 6e wijk : Vestingstraat 49
- 7e wijk : Florisstraat 10
o hulpbureau Grote Hondstraat 2 (tot 20/12/1956)
- 8e wijk : Paleisstraat 104
o hulpbureau Vlaamse Kaai 102 (tot 1/1/1935)
- 9e wijk : Abdijstraat/Pierenbergstraat
- 10e wijk : Schulstraat 27
o hulpbureau Floraliënlaan
- 11e wijk : Biekorfstraat 21
o hulpbureau De Pretstraat 75 (was 2e wijk hulpbureau) (tot 15/1/1935)
- 12e wijk : Bordeauxstraat 12
o hulpbureau Bredastraat 112
o dok nr. 63
o dok nr. 74
o dok nr. 88
- Hoofdcommissariaat : Suikerrui 9
- Zedenbureel : Gildekamersstraat 7
- Opsporingsdienst : Gildekamersstraat 7
- Vreemdelingenbureel : Stadhuis 2e verdiep (in april 1940 naar Steenhouwersvest)
- Kaaiendienst : Van Dijckkaai en d’Herbouvillekaai (Strafregister werd op 10 mei 1940 overgebracht van afdak 21 Scheldekaaien naar de Kammenstraat 22)
- Wielrijdersafdeling : hoek Zilversmidstraat en Gildekamersstraat
- Bestendige Wacht : Stadhuis gelijkvloers
- Parket Politierechtbank : Paleisstraat 12

Eén jaar later (op 18 juli 1922) wordt hij aangeworven als agent 804.

Dockx was gehuwd met de Hobokense Evelina Josepha ’s Heeren (°22/07/1900). Het echtpaar had één kind. Dit huwelijk hield echter niet stand. Op 5 juni 1926 hertrouwde hij met de Waasmunsterse Virginia Maria Suy (°09/05/1899). Virginia Suy had een buitenechtelijk kind uit een eerdere relatie (°1922). Het nieuw samengestelde gezin woonde in Wilrijk.

Op 23 oktober vraagt het College van Burgemeester en Schepenen aan de militaire overheid om agent Dockx uitstel van wederoproeping te willen verlenen, volgens de bepalingen van het dienstorder van 29 september 1939 van de Minister van Landsverdediging.

Aangezien er geen documenten in het dossier van Dockx zitten die wijzen op een schorsing, mogen we aannemen dat hij in de stad gebleven is in mei 1940.

In augustus 1941 wordt hij bevorderd tot Hoofdagent, om er zijn carrière bij de politie te beëindigen als Hoofdbrigadier op 1maart 1951. Tijdens WOII maakte Callens geen deel uit van enige organisatie die werkte ten gunste van de bezetter. Dockx was houder van vijf frontstrepen en vereremerkt met het Oorlogskruis met palm, de Herinneringsmedaille 1914-1818, de Overwinningsmedaille en de Zilveren palmen in de Kroonorde.

CALLENS LOUIS 947 (later 1947)

IMG_1316.jpg
Armband van Callens met politiepenning van de gemeente Brussel


Lodewijk (Louis) Adolf (Adolphe) Callens, geboren in Oostrozebeke op 9 november 1894 en zoon van pluimveekoopman Emilius en van Maria Elisa Herman, beëindigde zijn middelbare studies in 1914. Tijdens de oorlog zou hij geen betrekking gehad hebben. Zijn gedrag werd als goed tot zeer goed omschreven. In 1919 meldde hij zich vrijwillig aan bij het leger. Hij vervulde zijn dienst bij het 3de Jagers te Paard in de Antwerpse Kazerne 10/11, waar hij het schopt tot brigadier (stamnummer 207/703). Omdat hij inzag dat hij onvoldoende kans maakte om binnen het leger vooruitgang te maken na 6 jaar en 8 maanden dienst, solliciteerde hij voor een betrekking bij de Antwerpse politie. Op 25 oktober 1925 slaagde hij in het schiftingsexamen en werd hij toegelaten om de zes weken durende lessen voor kandidaat-agenten te volgen, die zouden aanvangen op 7 december. Op het einde van deze lessenreeks was er een examen. Callens vroeg wel de lessenreeks met enig uitstel te mogen aanvatten omdat hij op zo’n kort tijdsbestek zijn ontslag uit het leger niet kon bekomen. Toch lijkt het erop dat hij vervroegd met onbepaald verlof gestuurd was op 5 december. In alle geval, na in het examen geslaagd te zijn, kon hij op 18 januari 1926 starten als agent op proef. Het was hem verboden om, zonder het akkoord van het College van Burgemeester en Schepenen, een bijverdienste erop na te houden. Callens woonde op dat moment in Boom. Hij was gehecht aan de Kaaiendienst. In mei 1926 huwde hij de Boomse Irma Lefeber (°02/03/1902). Twee jaar later (op 1 februari 1928) wordt hij aangeworven als agent 947.

Op 18 oktober vraagt het College van Burgemeester en Schepenen aan de militaire overheid om agent Callens uitstel van wederoproeping te willen verlenen, volgens de bepalingen van het dienstorder van 29 september 1939 van de Minister van Landsverdediging.
Aangezien er geen documenten in het dossier van Callens zitten die wijzen op een schorsing, mogen we aannemen dat hij in de stad gebleven is in mei 1940.

In juli 1940 wordt hij bevorderd tot Brigadier 1e Klas. In 1941 zal hij voor lange tijd op ziekenverlof gestuurd worden door een zenuwaandoening. Pogingen om hem op een andere stadsdienst tewerk te stellen, blijken allemaal vruchteloos, waardoor zelfs het verzoek wordt ingediend bij de burgemeester om te onderzoeken of Callens niet reeds op pensioen kan gaan wegens zijn ongeschiktheid om nog langer deel uit te maken van de politie. Uiteindelijk vindt men toch een plaats voor hem in het politiebureel van de 5de Wijk om schrijfwerk te verrichten, om er zijn carrière bij de politie te beëindigen als Hoofdagent (vanaf februari 1946) op 1 april 1958. Tijdens WOII maakte Callens geen deel uit van enige organisatie die werkte ten gunste van de bezetter. Op 10 januari 1945 werd zijn dochter Liliane Angèle geboren. Vader was toen 50 jaar, moeder 43. Callens werd vereremerkt met de Kroonorde met zilveren palm en de Burgerlijke medaille van 1e klasse voor 35 jaren dienst.

(Bron: Felixarchief, Antwerpen)

VAN PUTTE ALFONS

IMG_1323.jpg

Van Putte was geboren op 18/10/1906. Hij ging uit dienst in 1961. Meer gegevens volgen later.

KENNES FERDINAND

IMG_1317.jpg

Tijdelijke beambte van de Centrale Dienst voor Contingenten en Vergunningen bij het ministerie van Economische Zaken.

FYON FERNAND

Fyon_001.jpg

Fernand J.J. Fyon was griffier bij de Rechtbank van Eerste Aanleg in Verviers. Fyon, op dat moment beambte bij de griffie van de Rechtbank van Eerste Aanleg te Verviers, werd benoemd bij Koninklijk Besluit van 23 november 1922 tot boventallig griffier bij deze rechtbank, ter vervanging van Dechesne, die een andere betrekking gekregen had (B.S., 25/11/1922, p. 7834). Bij K.B. van 20 oktober 1952 werd hem ontslag verleend uit zijn ambt van griffier bij de Rechtbank van Eerste Aanleg te Verviers. Hij mocht de eretitel van zijn ambt dragen tijdens zijn pensionering. Zijn ontslag ging in op 17 september 1952 (Bron: B.S. 23/10/1952, p. 7756).


Het bestaan van deze armbanden was mij lange tijd onbekend. Ondertussen heb ik echte pareltjes gezien, bijvoorbeeld van burgerpersoneel dat werkzaam was op en rond het Fort van Eben Emael ...

Groeten,
Bram
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door Bram1940 »

En om het af te leren, nog een mobilisatieboekje van 1e brandweerman Leopold Boeykens (°26/04/1902) uit Buggenhout, in dienst sedert 1 december 1929, met een bewijs dat zijn persoonlijke rijwiel door de gemeente "voor de dienst" opgeëist werd. Zijn boekje laat uitschijnen dat hij "zich niet teruggetrokken heeft" voor de vijand in mei 1940.

IMG_1324.jpg
IMG_1326.jpg
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door Bram1940 »

Of toch ook nog even deze (nu we toch bezig zijn). Mobilisatiezakboekje van OMER DE ROKER (°06/09/1893) uit Moerbeke maar woonachtig in Bellecourt (nu deelgemeente van het Henegouwense Manage) die actief was bij de Nationale Spoorwegen sedert 1912. In 1939 was hij "garde cabine" in Manage. Zijn boekje was beschreven op rectozijde in het Frans, de versozijde was in ... Duits opschrift.

IMG_1327.jpg
IMG_1328.jpg

Met hieronder de armband van Désiré Collard van de IIe Technische Inspectie van de Nationale Spoorwegen op de lijn (?) Luik - Sectie Visé (?)

Armband SNCFB_3.jpg
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Gebruikersavatar
guerramundial1
Berichten: 744
Lid geworden op: 28 mei 2011 16:04
Locatie: Valladolid (Spanje)

Re: De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door guerramundial1 »

Prachtige stukken in je verzameling, Bram!!!

Gefeliciteerd,

Wim
Ter herinnering van mijn grootvader Marcel Darcis (º 1896, + 1979), 1ste Sergeant Oorlogsvrijwilliger, 2º Regiment Karabiniers, II Bataljon, 8ste Companie. 1915-1918
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door Bram1940 »

VAN LOON LODEWIJK (LOUIS) agent nr 893

Afbeelding1.png

Lodewijk Van Loon, geboren in Antwerpen op 26 april 1905, zoon van dagloner Franciscus en van Maria Cassal, doorliep de lagere school tot zijn 14de. Hij gaat eerst aan de slag als meubelmaker en vervolgens als fabriekswerker. Werk dat hij niet zal moeten onderbreken omdat hij vrijgesteld wordt van legerdienst wegens steun aan de familie als oudste van zes kinderen. In 1925 huwt hij Suzanne Verachtert. Ze krijgen drie kinderen. In 1929 maakt hij deel uit van het tijdelijk personeel bij de Antwerpse Bestuur der Havenwerktuigen. In de crisisjaren van het eind van de jaren 1920, krijgen oud-strijders echter vaak voorrang bij een benoeming. Het tijdelijk karakter wordt dan ook niet omgezet in een definitieve aanwerving. Het College van Burgemeester en Schepenen gaat in 1932 akkoord met een vakwijziging naar helper-smid. In maart 1935 solliciteerde hij voor een betrekking bij de Antwerpse politie. Ondanks het feit dat hij niet slaagde in een schiftingsexamen om als “nutteloze werkkrachten in stadsdienst” toe te treden tot het politiekorps komt hij toch in aanmerking voor aanwerving tot agent op proef, samen met zes andere kandidaten. De adjunct-commissaris van wacht op de bestendige dienst zal hen gedurende één maand dagelijks onderricht geven. Op 1 september 1935 begint hij aan zijn carrière bij de Antwerpse politie. Exact twee jaar later wordt Van Loon vast benoemd tot agent. Op 1 juni 1940 hertrouwt hij met de negen jaar jongere Angelina Dielis.

Aangezien er geen documenten in het dossier van Van Loon zitten die wijzen op een schorsing, mogen we aannemen dat hij in de stad gebleven is in mei 1940. In het dossier zat geen document voor een aanvraag om vrijstelling van mobilisatie in 1939-1940.

Afbeelding1a.png

In 1943 wordt hij bevorderd tot Hoofdagent. Hij beëindigde zijn carrière bij de verkeerspolitie op 1 december 1960. Tijdens WOII maakte Van Loon naar eigen zeggen geen deel uit van enige organisatie die werkte ten gunste van de bezetter.
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door Bram1940 »

LARDINOIS Adelin, politie Luik

Lardinois armband.jpg

Groeten,
Bram
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De Wet Bovesse en het Burgerlijke Mobilisatieboekje

Bericht door Bram1940 »

Hallo,

Peter Taghon schreef in Gent, Mei 1940 op p. 73 « De gemeentebediende die Schönenberger vergezelde behoorde niet tot het eigenlijke gemeentepersoneel, maar was één van de vele tijdelijke hulpkrachten, die waren aangenomen ter vervanging van het personeel dat onder de wapens geroepen was. Hij droeg zijn gewone burgerkledij en had als enig herkenningsteken een driekleurige armband, voorzien van een stempel van de gemeente Ledeberg. »

Leutnant Schönenberger was de zelfverklaarde parlementair die op 23 mei 1940 kwam onderhandelen over de overgave van Gent en zich aan de plaatsvervangend burgemeester van Ledeberg presenteerde.

Groeten,
Bram
Plaats reactie

Terug naar “Het interbellum - l'entre-deux-guerres”