De mobiele verdediging van de P.F.N.

De geschiedenis van het Belgische leger in de periode 1914-1918.

Moderators: Exjager, piot1940, Bram1940

Plaats reactie
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2264
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

De mobiele verdediging van de P.F.N.

Bericht door Bram1940 »

De mobiele verdediging van de Versterkte Stelling Namen

Voor de mobiele verdediging van de intervallen tussen de forten in de versterkte stelling Namen (P.F.N. - Position Fortifiée de Namur) moest men in Namen volgende eenheden creëren:
- een groep bereden artillerie bestaande uit die batterijen kanonnen 7c5 TA Krupp model 1877
- drie batterijen kanonnen van 8c7 TA Krupp model 1877
- drie batterijen houwitsers van 8c7 TA FRC model 1904
- 18 secties kanonnen van 8c model 1862 Wahrendorff
- 8 secties kanonnen van 9c model 1862 Wahrendorff

De kanonnen van 75mm en 87mm waren vervaardigd door Krupp en geleverd aan de veldartillerie tussen 1887 en 1890 ter vervanging van de oudere kanonnen van 8c en 9c. De kanonnen stonden op een vast affuit. De vuursnelheid bedroeg één schot per minuut met een maximale dracht van 5.000 meter (tegen infanterie was de bruikbare afstand slechts 3.000 meter). De munitie gebruikte nog een lading van zwart kruit. In 1901 ondergingen de kanonnen van 75mm, in dienst bij de rijdende artillerie, enkele verbeteringen waaronder wielremmen om de terugslag te reduceren en de vuurmond automatisch terug in batterij te brengen. Daardoor was de vuurkadans verhoogd tot vier schoten per minuut. Bovendien werd de lading van zwart kruit vervangen door rookzwak kruit. Vlak voor de vervanging van deze kanonnen door het kanon van 75mm TR had men ook het zwart kruit bij de kanonnen van 8c7 TA vervangen door rookzwak kruit maar door de invoering van het nieuwe snelvuurkanon was er geen voorraad ladingen aangelegd waardoor alle eenheden die uitgerust waren met deze kanonnen nog met zwart kruit vuurden.

De Fonderie Royal de Canon had, specaal voor de mobiele verstingartillerie van Luik en Namen een houwitser van 87mm ontwikkeld rond 1900. In 1904 werden deze houwitsers in gebruik genomen. Deze houwitser verschoot de projectielen van het kanon van 8c7 eveneens met een lading van zwart kruit. De maximale dracht was 3.800 meter

De kanonnen van 8c en 9c van het type Wahrendorff dateerden van 1862. Hoewel toen het modernste materiaal dat er voorhanden was, was het in 1914 volledig achterhaald. Deze vuurmonden hadden geen eigen transportmiddelen waardoor de mobiliteit quasi onbestaande was. De maximale dracht was 4.000 meter maar slecht tot 2.000 meter was de gebruikte munitie effectief tegen infanterie. De vuurkadans bedroeg minder dan één schot per minuut. Al in 1890, vierentwintig jaar voor het begin van WOI, waren deze vuurmonden uit dienst genomen bij de veldartillerie.

Op het kanon van 7c5 T.A. na werden voor alle vuurmonden ladingen met zwart kruit gebruikt. Geen enkele vuurmond had een schild waardoor de bemanning blootgesteld werd aan vijandelijk vuur. Vaak werden posities aangeduid die enkel konden ingenomen worden langs de kant waar de vijand zicht op had. De vuurkadans en het bereik lagen veel te laag. De Belgische veldartillerie kende toen eveneens enkel de praktijk van het direct vuren. Indirecte doelen konden niet of nauwelijks bestookt worden. Voor de vijandelijke artillerie, die bovendien buiten het bereik van deze stukken opgesteld stond, waren de geschutsopstellingen van deze mobiele vestingartillerie dan ook een weinig te duchten tegenstander.

Slagordes:
De groep bereden vestingartillerie (groupe d’artillerie montée de la PFN):
De groep bereden artillerie van de P.F.N. diende uitgerust te worden met 75mm-snelvuurkanonnen (canon de 7c5 à tir rapide (T.R.) modèle 1905). Deze nieuwe uitstekende kanonnen waren voorlopig allemaal toegewezen aan de veldartillerie. Voorlopig waren er onvoldoende exemplaren bescikbaar om er ook de vestingartillerie mee uit te rusten. Daarom werden deze kanonnen voorlopig vervangen door oudere 75mm kanonnen. Deze kanonnen, canons de 7c5 à tir accéléré (T.A.) model 1877, waren tot 1905 in dienst geweest bij de rijdende artillerie. De bereden artillerie van het veldleger had destijds hetzelfde kanon maar in 87mm. Al deze kanonnen werden, na de invoering van het snelvuurkanon in 1905, toegewezen aan de vestingartillerie in Luik, Namen en Antwerpen.

Deze groep beschikte over zes kanonnen en tien munitiewagens, verdeeld over drie baterijen. In plaats van de 15 voorziene officieren, waren er in augustus 1914 slechts vijf. Het kader werd aangevuld met die onderluitenants van de Applicatieschool. Ook het kader van de onderofficieren was onvolledig. Bovendien kenden de troepen en de onderofficieren het materiaal, waar ze nooit mee hadden gewerkt, niet. De meeste gemobiliseerden, allen van de oudste militieklassen, hadden geen dag dienst meer gedaan de afgelopen tien jaar. Bovendien hadden ze verleerd hoe de (opgeëiste) paaden te mennen.

Het effectief bedroeg 350 manschappen in plaats van de voorziene 474. De mobilisatie was zeer moeizaam verlopen. Door het gebrekkige kader en de hoeveelheid aan voertuigen was de eenheid moeilijk te hanteren. Toch was de waarde van het personeel niet slecht. Aangezien de meesten verscheidene dienstjaren gekend hadden, volstonden enkele doorgedreven oefeningen om het materiaal voldoende te leren kennen. De drie batterijen werden opgesteld in sector IV.

Staf
DEMEUR, kapitein-commandant AEM
PHILIPPRON, onderluitenant, adjunct
CHEVAL, arts
BEGHIN, dierenarts
VANDEN ABEELE, onderluitenant, payeur
22e bie/Gr 7c5 T.A./P.F.N.
Graaf d’OULTREMONT, tweede kapitein
WILLIAME, onderluitenant
23e bie/Gr 7c5 T.A./P.F.N.
DURIEUX, tweede kapitein
ROLIN, onderluitenant
24e bie/Gr 7c5 T.A./P.F.N.
THOMAS, luitenant
KEFFER, onderluitenant

De batterijen kanonnen van 8c7/P.F.N.
Deze batterijen telden ieder vier kanonnen en telden ongeveer 55 manschappen. Er was echter slechts één officier per batterij en alle gegradueerden waren wederopgeroepenen. Twee batterijen werden opgesteld in sector III, één in sector IV.
1e batterij
JOUE, kapitein-commandant
2e batterij
MONGENAST, kapitein-commandant
3e batterij
VERMEULEN, tweede kapitein

De batterijen houwitsers van 8c7/P.F.N.
Deze batterijen telden ieder vier houwitsers en telden ongeveer 55 manschappen. Bij twee van de drie batterijen was er slechts één officier per batterij en alle gegradueerden waren wederopgeroepenen. Batterijen werden opgesteld in de sectoren I, III en IV. Een sectie van de batterij in sector III kreeg tevens versterking van een houwitser van 8c7 uit de P.F.L.
1e batterij
GENO, reserve tweede kapitein
DARDENNE, onderluitenant
2e batterij
WITTOUCK, reserveluitenant
3e batterij
TOUSSAINT, kapitein-commadnant

Secties kanonnen van 8c en 9c Wahrendorff

De secties kanonnen van 8c en 9c werden bevolen door wederopgeroepen onderofficieren. De secties werden bemand door 17 artilleristen die nooit met het verouderd materiaal hadden gewerkt.

Met personeel van het depot van de vestingartillerie en het depot van de technische troepen werden tevens vijf secties met ieder twee kanonnen van 9c opgericht. De drie andere voorziene secties kanonnen van 9c werden, bij gebrek aan kader, niet opgericht. Secties kanonnen van 8c werden opgesteld in de sectoren I, II en IV.

Secties kanonnen van 9c werden opgesteld in de sctoren III en IV. Drie scties kanonnen 9c zonder kader bevonden zich in de citadel.

Groep kanonnen van 7c5 T.A./P.F.L.

Rond 10 augustus werden verscheidene batterijen uit de versterkte stelling Luik (P.F.L.) per spoor van Tienen naar Namen aangevoerd. Deze groep bestond uit drie bereden batterijen kanonnen van 7c5 T.A. Het effectief bedroeg ongeveer 9 officieren en 350 manschappen. Secties werden opgesteld in de sectoren I en II. De rest van de groep bevond zich in de citadel.
Staf
VANDEN BERGHE, reservemajoor
19e batterij (zes kanonnen en negen munitiewagens)
FRAIKIN, reserve-kapitein-commandant
HANKAR, onderluitenant
LEMOUCHE, onderluitenant
20e batterij (zes kanonnen en tien munitiewagens)
OFFERMANS, luitenant
LAGASSE, onderluitenant
POTTIEZ, onderluitenant
21e batterij (vier kanonnen en zeven munitiewagens)
FRANCOIS, reserve-luitenant
VAN SPRANG, onderluitenant

Groep kanonnen van 8c7/P.F.L.
Deze groep bestond uit vier batterijen kanonnen van 8c7. Iedere batterij telde vier kanonnen en vier munitiewagens. Het effectief bedroeg 4 officieren en 445 manschappen. Secties werden opgesteld in de sectoren I, II, III en IV.
Staf
PAULIS, reserve-kapitein-commandant
1e batterij
URBAN, luitenant
2e batterij
DEGREZ, luitenant
3e batterij
NOE, reserve-onderluitenant
4e batterij
DESMET, adjudant

De verrekijker van luitenant Thomas (Groep Bereden Artillerie van de P.F.N.)
Door de reorganisatie van de artillerie bestond er in 1911 de nood aan nieuwe krachtige verrekijkers voor de veldartillerie. Vooral de batterijcommandanten hadden betere kijkers nodig. Er was geen nood aan uniformiteit. Het leger organiseerde dan ook vergelijkende tests waaraan verscheidene fabrikanten mee deden. De deelnemers waren de firma’s Busch, Deraisme, Flammarion, Huet, Leitz, Vion, Zeiss, Krauss en Goerz. Al onmiddellijk vielen de kwaliteiten op van de verrekijker binocle de la marine 1909 “Achilles”, hoewel het instrument qua gewicht en prijs gevoelig hoger lag dan de andere instrumenten.

In juli 1911 blijven drie fabrikanten over: Goerz, Krauss en Zeiss. De instrumenten worden getest bij het 7de regiment artillerie. Uiteindelijk zal men opteren voor het exemplaar van Goerz onder de naam “lunettes-jumelles à prismes Goerz 1911”. Deze verrekijker gaf de meest bevredigende resultaten op het gebied van vergroting (sterkte) en klaarheid. De diameter van het objectief bedroeg 40mm, de vergroting 7,8 (8x). De draagtas had een gelijkaardige elastische sluiting als de eerdere verrekijkers van de fabrikant Busch die in 1906 toegewezen werden aan de veldartillerie. De tas kon aan een draagriem, aan de koppelriem of door beide methoden samen gedragen worden. Zowel de tas als de kijker hadden een draagriem. De oogstukken van de kijker hadden een afscherming tegen de regen. Om ernstige beschadiging aan het instrument te voorkomen, moest de verrekijker steeds meegdragen worden in de tas tijdens verplaatsingen.

De verrekijker van luitenant Thomas is gemarkeerd C.P. (voor Carl Paul) Goerz Berlin, 8x Marine Fernglas, D.R.P. (voor Deutsches Reich Patent) en het serienummer 237073 verwijzend naar het jaartal 1913. De kijker is bovendien voorzien van de Belgische markering ARTrie N° 225. In het deksel van de draagtas staat met het nummer 227. De tas is verder met de hand beschreven “Namur, le 2 août 1914”, “Cne Thomas”, “Groupe d’Artillerie montée de la P.F.N. (Cdt Demeur)”.

De batterij van luitenant Thomas stond verdoken opgesteld aan de rand van het Bois de Grande Salle.

Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding

Bronnen:
Défense de la Position Fortifiée de Namur en août 1914, Bruxelles, ICM, 1930
Résumé des Travaux d’Artillerie en 1911, Bruxelles, Van Buggenhoudt, 1912
Goerz Optics (via internet)
CHAINIAUX, J ., et al., Août 1914. Namur sur le pied de guerre - La mise en défense autour et en arrière des forts, Les Amis de la Citadelle de Namur


Met dank aan Fred C., rudy J14, georges-cdl, Guy B., Jacques C., Patrick B.
georges-cdl
Berichten: 1031
Lid geworden op: 26 aug 2011 10:24
Locatie: Vlaams Brabant

Re: De mobiele verdediging van de P.F.N.

Bericht door georges-cdl »

Mooi Bram ! ;)

Is de verrekijker van je verzameling ?
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2264
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De mobiele verdediging van de P.F.N.

Bericht door Bram1940 »

Georges,

Een zeer recente aanwinst. Ik had over deze verrekijkers al eens iets gelezen in één van de Résumés des Travaux d'Artillerie dus ik wist dat ze bestonden maar nooit gedacht dat ik er één zou vinden die toegeschreven kon worden aan het Belgisch leger.

Groeten,
Bram
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2264
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De mobiele verdediging van de P.F.N.

Bericht door Bram1940 »

Afbeelding

Foto genomen aan de rand van het Bois de Grande Salle. Dit is de glooiing het landschap dat luitenant Thomas moest observeren door zijn verrekijker, volgens iemand van de Amis de la Citadelle (waarvoor dank).

Groeten,
Bram
Gebruikersavatar
eaw458
Berichten: 1040
Lid geworden op: 30 mei 2011 08:14
Locatie: Zonhoven
Contacteer:

Re: De mobiele verdediging van de P.F.N.

Bericht door eaw458 »

Met plezier eens aan gelezen - dank je, Bram ;)

Walter
De achttiendaagse veldtocht, regiment per regiment: http://18daagseveldtocht.be/
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2264
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De mobiele verdediging van de P.F.N.

Bericht door Bram1940 »

Walter,

Graag gedaan. Het is altijd leuk een stukje geschiedenis op te snuiven bij de verzamelde objecten.

Verbeteringen en/of aanvullingen zijn uiteraard steeds welkom.

Groeten,
Bram
georges-cdl
Berichten: 1031
Lid geworden op: 26 aug 2011 10:24
Locatie: Vlaams Brabant

Re: De mobiele verdediging van de P.F.N.

Bericht door georges-cdl »

Een object met een verhaal geeft een meerwaarde !
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2264
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De mobiele verdediging van de P.F.N.

Bericht door Bram1940 »

Een actiefoto waarop de verrekijker duidelijk zichtbaar is:
IMG_5574.jpg
IMG_3948.jpg
Uit: LIERNEUX, P., e.a., Het Belgische leger in de Grote Oorlog, Verlag Militiaria, Wenen, 2015, p. 133
Travaux 1911 (6).jpg
Direction Générale de l'Artillerie du Ministère de la Guerre, Résumé des Travaux de l'Artillerie en 1911, Van Buggenhoudt, Bruxelles, 1912, p. 63

Groeten,
Bram
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Peter T
Berichten: 114
Lid geworden op: 24 mei 2016 20:40

Re: De mobiele verdediging van de P.F.N.

Bericht door Peter T »

Knappe foto!
Plaats reactie

Terug naar “De Eerste Wereldoorlog - la Première Guerre Mondiale”