HET GASMASKER MODEL 1924

[Bram1940]

HET GASMASKER MODEL 1924 (M.24)
(zie ook het topic Bescherming tegen giftige stoffen onder Ten velde – Het interbellum)

Het gasmasker model 1924 bestaat uit het eigenlijke masker, een filterdoos met opslorpende producten, een buigzame lederen darm (waarmee de filterdoos aan het masker gekoppeld werd) en een draagtas. Het eigenlijke masker bestond uit elastische prangers om rond het hoofd te trekken, een nekpranger, een draaglint (om het gasmasker op de borst te dragen in afwachtingspositie), de lederen gelaatsbedekker (het eigenlijke masker) met twee oogglazen, ontwasemd door twee buismondingen, en een bodem met kleppen en buismondingen.

Het masker bestond in drie groottes: klein (PT of Petite Taille), gewoon (TO of Taille Ordinaire) en groot (GT of Grande Taille). Deze aanduiding stond op de buitenkant van de gelaatsbedekker gestempeld.

Het gasmasker zat in een stoffen draagtas, die opgedeeld was in twee vakken (het ene voor de filterdoos, het andere voor het masker. In de tas moest de buigzame darm rond de filterdoos en de gelaatsbedekker gerold worden. In een extra binnenzak in de tas, stak een doosje anti-damp (waarmee de glazen moesten ingesmeerd zijn voor gebruik), een zeemvel en twee reserveglaasjes. Onderaan de draagtas was een opening waardoor het luchtinlaatgat van de filterdoos stak. Wanneer het gasmasker in de draagtas stak, was dit luchtinlaatgat afgesloten door een hoedje. Dit hoedje was op zijn beurt verbonden met een touwtje dat vastgehecht zat aan de sluitsingel van de draagtas.
Wanneer men het gasmasker gebruikt had, was het de bedoeling om de gelaatsbedekker met de bodem naar omhoog in het vrije vak te leggen met het leder van de gelaatsbedekker naar binnen gedraaid, het draaglint naar onder in de tas en de darm in spiraalvorm gedraaid zodat die bovenaan de tas plat kam te liggen.

De draagtas werd op de linkerzijde gedragen.

De filter kon twintig maal zo lang meegaan als het ARS-gasmasker indien het gasmasker werd blootgesteld aan een intense en geconcentreerde beschieting. Bij blootstelling aan een aanval door middel van projectoren in een zone van 300 meter rond de plaatsen waar de stoffen neerdalen met de wind (1000 meter ingeval van twee aanvallen) of gebruik bij blootstelling aan golven binnen een straal van 300 tot 1500 meter was de slijtage gelijkaardig als het ARS-gasmasker. In de andere gevallen kon de filter haast onbeperkt meegaan.

Volgens het document uit 1932 (zie hoger) zouden er twee modellen bestaan hebben, namelijk het model 24 en het model 24-27.

[Uncle Goose]

[Bram1940]

Bedankt om deze foto te posten Uncle Goose. Hierna volgen nog enkele exemplaren. Op het eerste zicht lijken er geen opvallende verschillen te zijn. Ik vermoed dan ook dat de aanduiding 24-27 eerder duidt op een aangepaste inhoud van de filterbus (bv om arsine beter te bestrijden).

Eerste exemplaar (maat: P.T. = Petite Taille):















Tweede exemplaar (enkel het gelaatstuk) :







Derde exemplaar, in maat T.O. = Taille Ordinaire:









Vierde exemplaar :





Vijfde exemplaar (heeft toebehoord aan majoor Simon, commandant van de II/RFL):









Groeten,
Bram

[eaw458]

Dank je wel voor je artikels over de gasmaskers, Bram. Gelijk weer veel bijgeleerd

Walter

[Bram1940]

Dag Walter,

Tijdens het schrijven van het artikel zijn er mij ook enkele zaken duidelijker geworden. Moest je echter in je documentatie van 1940 iets tegenkomen over het gebruik van gasmaskers in het Belgisch leger, mag je steeds je licht laten schijnen in de relatieve duisternis.

Ik heb hier en daar al gelezen dat de vrees voor gasaanvallen in 1940 reëel was en dat verscheidene commandant de dracht van het gasmasker op één of ander moment tijdens de veldtocht opgelegd hebben aan de militairen onder hun bevel.

Groeten,
Bram

[eaw458]

Het 5J en 6J die ik inmiddels in al hun detail bestudeerd heb (connectie met Leuven ) beschrijven meermaals gasalarmen, al dan niet in interactie met de Britten die er al even nerveus bijliepen.

Ik zal ook nog eens door mijn documenten van de intendance bladeren.



Groetjes,

Walter

[Uncle Goose]

Bij mijn exemplaar is het metalen stuk waar men de slang op bevestigd verschillende keren doorboord geweest, dit lijkt me professioneel gedaan. Mijn vermoeden is dat dit gedaan is om het uitademen te vergemakkelijken.

[Bram1940]

Hallo,

Inderdaad vreemd. Heb je een foto van de bodemplaat aan de binnenkant van het masker?

Groeten,
Bram

[Uncle Goose]

Ja, dit is dus de binnenkant, in vergelijking met de andere foto hier is er een extra gat voorzien bij de mijne! Zou dit dan toch de M24/27 kunnen zijn?

[Bram1940]

Hallo,

Da's goed mogelijk. Moesten er andere verzamelaars hun exemplaar kunnen tonen, zijn we vermoedelijk al een stap verder. Ik lanceer hiervoor dan ook een warme oproep.

Voorlopig brengen de instructieboekjes in mijn bezit geen verduidelijking. We zoeken verder.

Groeten,
Bram

[piot1940]

Een tweede type, met geperforeerde bodemplaat
De frontale lederen strap ontbreekt maar is volgens mij nooit bevestigd geweest. De katoenen hoofdbandjes zijn rechtstreeks op het masker genaaid





m vr gr, Jean

[Uncle Goose]

Ziet er inderdaad uit dat die lederen "strap" er nooit is opgeplaatst, hoe vreemd.

[piot1940]

Lap, nog een model erbij. ... Daar kunnen we nu ook nog achter gaan zoeken.

Terug serieus. Ik denk dat het weglaten van die strap gewoon een vereenvoudiging was wegens mogelijks overbodig. Dat dit op een masker is met een geboorde bodemplaat gebeurd is duidt toch op de volgorde van productie.

1. Masker met frontstrap en gewoon uitblaasventiel
2. Masker met frontstrap en extra uitblaasgaten in bodemplaat.
3. Masker zonder frontstrap en extra uitblaasgaten in bodemplaat.

Wat is overigens de bedoeling of nut van die frontstrap?

Bij die geboorde bodemplaat stel ik me toch de vraag of daar intern geen tussenplaat zit met terugsla pklep om te verhinderen dat men bij inademing eveneens buitenlucht mee binnen trekt.


m vr gr, Jean

[bupi]

Goe bezig iedereen !
Een gokje !
Duits masker met filter eraan en koordje om zijn gewicht op te vangen !Uitademen gelaatstuk !
Duits masker met filter en koordje en Franse bodemplaat met 1 uitlaatventiel !(ARS)
Die bijhorende Franse filter is al zwaarder door de "stoffilter " !
Vermoedelijk nieuw ontwerp met betere filters maar te zwaar ?
Waarom dient die " blinde " aansluiting anders model 24 ?
Aansluiting via darm naar grotere filter in rugzak / borstzak !
Bijkomende tweede uitlaatklep in tussenplaat en bijkomende boringen bodemplaat !(spraakdoorlaat ?)
Die is te zien in foto Uncle Goose =kleine cikelvormige boringen en halfronde rubber van de klep ?
Door grote boringen bodemplaat=minder gewicht =weglaten strap ?
Die witte bodem koord is die amiante = asbest ?
En dan door naar volgend model maar nog te zwaar gelaatstuk ...enz.
Mvg.Pierre.

[Bram1940]

Jean,

Inderdaad vreemd. Nochtans is de metalen lus op de bodemplaat, waar de lederen riem door ging, duidelijk nog steeds aanwezig hoewel die door de afwezigheid van dat lederen riempje zijn functie verloren had... Zeer eigenaardig.

Groeten,
Bram

[Uncle Goose]

Blinde klep op het masker is voor een perslucht aansluiting.

[piot1940]

Leg dat eens verder uit?
Is dat zoals met een luchtfles voor duikers?

m vr gr, J

[Uncle Goose]

Ja in huidige tijden is dat inderdaad met een fles maar in de vroege jaren 20 bestond dat nog niet en werd er met een lange slang gewerkt die verbonden was met een compressor. Dit werd meestal toegepast voor brandweer. Ik denk niet dat dit een wijdverspreide toepassing was bij de M24 (als het ooit al gebruikt is geweest bij de M24). Dit was wel een vrij revolutionair design voor een gasmasker van die tijd aangezien je een soort van dual-role kon geven aan dit gasmasker maar eigenlijk was het meer bedoeld voor industriële toepassingen en brandweer, bij militaire operaties was dit minder geschikt.

[Uncle Goose]

Bij die geboorde bodemplaat stel ik me toch de vraag of daar intern geen tussenplaat zit met terugslagklep om te verhinderen dat men bij inademing eveneens buitenlucht mee binnen trekt.


m vr gr, Jean

Neen, want de klep voor het uitademingsventiel zit niet op de buitenste stuk maar op het binnenste stuk. Ik vermoed dat de doorboringen en het extra gat dienen als "voicemitter" om dus de gebruiker makkelijker verstaanbaar te maken tijdens het spreken met het masker op. Als dit effectief zo is dan is dit masker één van de revolutionairste gasmaskers van zijn tijd.