De Belgische Fiat CR.42 Falco (Valk).

[Paddy]

In 1939 kocht een afvaardiging van de Belgische Aéronautique Militaire 40 CR.42’s, tegen een totaalbedrag van 40 miljoen Belgische Francs. De eerste Fiat arriveerde op 6 maart 1940 (één toestel ging verloren bij de landing), waarna het gros van de CR.42’s naar de Evere Établissements Généraux de l'Aéronautique Militaire werd gestuurd voor verdere uitrusting. Het eerste operationele squadron, met 15 Fiats, was de IIème “Group de Chasse”, gestationeerd in Nijvel, ten zuiden van Brussel.

Aan de vooravond van de Duitse inval op 10 mei, had de Belgische luchtmacht waarschijnlijk de beschikking over 30 Fiat CR.42’s. Op 9 mei waren er twee operationele eenheden die met de Falco’s vlogen, te weten het 3e "Cocotte rouge", dat 14 stuks ter beschikking had en het 4e “Cocotte Blanche” dat er 11 had. Daarnaast waren er nog enkele die met mechanische mankementen in hangars stonden. De Fiats waren feitelijk geen partij voor de veel talrijkere Duitse Messerschmitt Bf 109’s, maar wisten toch enkele successen te boeken. De Belgen kregen hun vuurdoop op 10 mei, toen ze een formatie Junkers Ju-52’s aanvielen in de buurt van Tongeren, waarbij een Ju-52 tot een noodlanding gedwongen werd. De Fiats werden vervolgens onderschept door de Bf 109’s maar wisten, dankzij de superieure wendbaarheid van de CR.42, allen behouden thuis te komen. Op die dag claimden de Belgen overigens nog vier Duitse toestellen: drie Dornier Do-17 en een Bf 109, maar nog diezelfde dag vernielden Junkers Ju-87 ‘’Stuka’’’s niet minder dan 14 Fiats die aan de grond stonden op het vliegveld van Brustem.



Fiat CR.42 van de 4/11 Groupe de Chasse

Specificatie:
Type: Gevechtsvliegtuig.
Bouwfirma: Fiat.
Ontwerp: Celestino Rosatelli.
Eerste vlucht: 23 mei 1938.
In dienst: 1939-1945.
Afmetingen: Lengte: 8,3 m ; Hoogte: 3 m ; Spanwijdte: 9,7 m ; Vleugeloppervlak: 22,4 m².
Gewicht: Leeg: 1784 kg ; Max. startgewicht: 2295 kg.
Motor: 1x Fiat A.74 RC38 14-cilinder luchtgekoelde stermotor van 626 kW (840 pk).
Prestaties: Max. snelheid: 441 km/u ; Klim naar 6000 m in 9' ; Plafond: 10.100 m : Bereik: 780 km.
Bewapening: Eerste serie: 2x Breda SAFAT 7,7-mm machinegeweren ; Latere serie: 2x 12,7-mm Breda SAFAT machinegeweren ; Sommige hadden twee extra 12,7-mm machinegeweren onder de vleugels ; Max. 200 kg aan bommen onder de vleugels.
Gebruiker(s): België, Duitsland, Hongarije, Italië, Zweden.

Zeges van Belgische CR.42 piloten:

10 mei 1940 - Kapt. Jean de Callatay - Nabij Tongeren - Ju-52
10 mei 1940 - Lt. Charles Goffin - Nabij Waremme - Bf-109
10 mei 1940 - S/Sgt. Jean Maes - Nabij Tongeren - Do-17
10 mei 1940 - S/Lt. Jean Offenberg - Nabij Tongeren - Do-17
10 mei 1940 - Lt. Werner de Mérode - Nabij St-Truiden - Do-17
11 mei 1940 - S/Lt. Jean Offenberg, 1/Sgt. Alexis Jottard en S/Sgt Jean Maes - Nabij St-Truiden - Do-17
14 mei 1940 - Sgt. Emile de Moerloose - Fleurus - Do-17
14 mei 1940 - Kapt. Jean de Callatay - Fleurus - Bf-109
14 mei 1940 - 1/Sgt. Marcel Michotte - Fleurus - Bf-109
15 mei 1940 - Lt. Charles Goffin - Nabij Mechelen - Bf-109
3 juni 1940 - Lt. Charles Goffin - Nabij Chartres - Do-17
3 juni 1940 - 1/Sgt. Alexis Jottard - Nabij Chartres - Do-17
15 juni 1940 - S/Lt. Jean Moreau - Nabij Caen - Do-17

Lot van de Belgische Fiat CR.42.

R.1 - Vernietigd bij een luchtaanval op Brustem door I/StG.2 op 10 mei 1940.
R.2 - Zwaar geraakt door machinegeweervuur van een Ju87 van 4/StG.2 te Nijvel op 10 mei 1940.
R.3 - Vernietigd bij een luchtaanval op Brustem door I/StG.2 op 10 mei 1940.
R.4 - Vernietigd bij een luchtaanval op Brustem door I/StG.2 op 10 mei 1940.
R.5 - Onbekend.
R.6 - Vernietigd bij een luchtaanval op Brustem door I/StG.2 op 10 mei 1940
R.7 - Vernietigd bij een luchtaanval op Brustem door I/StG.2 op 10 mei 1940.
R.8 - Vernietigd bij een luchtaanval op Brustem door I/StG.2 op 10 mei 1940.
R.9 - Zwaar beschadigd bij een ongeval op 30 april 1940 waarbij S/Lt Couturier werd gedood. Het vliegtuig werd afgeschreven.
R.10 - Beschadigd bij de landing te Evere door Kapitein Pierre Arend, het toestel werd nooit hersteld.
R.11 - Vernietigd bij een luchtaanval op Brustem door I/StG.2 op 10 mei 1940.
R.12 - Onbekend.
R.13 - Vernietigd bij een luchtaanval op Brustem door I/StG.2 op 10 mei 1940.
R.14 - Vernietigd bij een luchtaanval op Brustem door I/StG.2 op 10 mei 1940.
R.15 - Onbekend.
R.16 - Vernietigd bij een luchtaanval op Brustem door I/StG.2 op 10 mei 1940.
R.17 - Vernietigd bij een luchtaanval op Brustem door I/StG.2 op 10 mei 1940.
R.18 - Vernietigd bij een luchtaanval op Brustem door I/StG.2 op 10 mei 1940.
R.19 - Vernietigd bij een luchtaanval op Brustem door I/StG.2 op 10 mei 1940.
R.20 - Vernietigd bij een luchtaanval op Brustem door I/StG.2 op 10 mei 1940.
R.21 - Zwaar geraakt door machinegeweervuur van een Ju87 van 4/StG.2 te Nijvel op 10 mei 1940, het toestel werd afgeschreven.
R.22 - Onbekend.
R.23 - Beschadigd tijdens een bombardement op Chartes op 3 juni 1940, het vliegtuig werd afgeschreven.
R.24 - Overgedragen te Fréjorgues aan het Franse Commission d'Armistice op 27 augustus, overgedragen aan de Duitsers op 28 november, lot onbekend.
R.25 - Onbekend.
R.26 - Vernietigd tijdens een bombardement op Chartes op 19 mei 1940.
R.27 - Zwaar beschadigd door machinegeweervuur van een Ju87 van 4/StG.2 te Nijvel op 10 mei 1940. Het vliegtuig werd afgeschreven.
R.28 - Beschadigd tijdens een bombardement op Chartes op 3 juni 1940, het vliegtuig werd afgeschreven.
R.29 - Overgedragen te Fréjorgues aan het Franse Commission d'Armistice op 27 augustus, overgedragen aan de Duitsers op 28 november, lot onbekend.
R.30 - Maakte een koprol tijdens de landing te Brustem op 10 mei 1940. Piloot Sgt. Marcel Michotte bleef ongedeerd, het toestel werd afgeschreven.
R.31 - Overgedragen te Fréjorgues aan het Franse Commission d'Armistice op 27 augustus, overgedragen aan de Duitsers op 28 november, lot onbekend.
R.32 - Overgedragen te Fréjorgues aan het Franse Commission d'Armistice op 27 augustus, overgedragen aan de Duitsers op 28 november, lot onbekend.
R.33 - Overgedragen te Fréjorgues aan het Franse Commission d'Armistice op 27 augustus, overgedragen aan de duitsers op 28 november, lot onbekend.

Bron: Fiat CR.42 Falco - Przemyslaw Skulski - Stratus Uitgeverij - Engelse vertaling: Mushroom Model Publications (2007).