De oorlogsaffiches 1914-1918: Waar? Wat? Hoeveel?

Het dagelijkse leven in België tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Moderators: Exjager, piot1940, Bram1940

Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

De oorlogsaffiches 1914-1918: Waar? Wat? Hoeveel?

Bericht door Paddy »

De oorlogsaffiches 1914-1918: Waar? Wat? Hoeveel?

Het Algemeen Rijksarchief is de erfgenaam van de instelling “Archives de la Guerre” die tijdens en kort na de Eerste Wereldoorlog van de regering de opdracht kreeg om zoveel mogelijk archief en documentatie in brede zin te verzamelen over de oorlogstijd en zijn nasleep. Dit veroorzaakte een zeer omvangrijke stroom van giften en overdrachten van allerlei aard. Ze kwamen zowel van overheden als van private personen. Naast ‘archiefbestanden in strikte zin’ en een ‘oorlogsbibliotheek met drukwerk’ werden ook zo’n 7000 verschillende (!) ‘oorlogsaffiches’ verzameld. Dit alles wordt tot op vandaag bewaard in het Algemeen Rijksarchief.

Het historisch belang van deze affichecollectie?

Het historisch belang van de oorlogsaffiches is zonder twijfel zeer groot. De affiches waren het belangrijkste en enige communicatiemiddel tussen de diverse overheden en de bevolking. Dit in het door de Duitse troepen bezette gebied, de niet bezette dorpen achter de IJzer maar ook naar de vluchtelingen in de neutrale en geallieerde landen. Zelfs naar de Belgische dwangarbeiders in Duitse fabrieken werd met affiches gecommuniceerd.

Alle aspecten van het dagelijks leven kwamen op de affiches aan bod want zowel de nog functionerende Belgische overheden als de diverse geledingen van het bezettingsbestuur en de her en der aanwezige legereenheden gebruikten ze voor elke mededeling aan de bevolking.

Het ging om de voedselvoorziening in brede zin, regeling van de markt, opeisingen allerhande, afschrikwekkende affiches over terdoodveroordelingen, mededelingen betreffende militaire verrichtingen, fietsgebruik, circulatieverbod, huisdieren, enz… En het gebruik van affiches bleef niet beperkt tot het bezette land. Achter de IJzer in het onbezette deel van België functioneerden ook Belgische militaire en burgerlijke overheden die op dezelfde manier met de burgers communiceerden. Meteen na de aftocht van de bezettingstroepen was dit voor het opmarcherende Belgische leger de enige manier om de bevolking te bereiken. Daardoor zijn er ook affiches te vinden van de Belgische militaire verantwoordelijken die na 11 november 1918 de overgangsperiode tussen bezettingsbestuur en burgerlijk bestuur moesten begeleiden.

Naast het feit dat het om de grootste en belangrijkste collectie oorlogsaffiches van het land gaat, schuilt de waarde bovenal in het gegeven dat heel wat affiches historische feiten en achtergronden bevatten die niet via de traditionele bronnen te achterhalen zijn.

Bewaring en toegankelijkheid is een ander paar mouwen…

De affiches werden destijds opgerold en in bruin papier verpakt en daarna gestapeld. Door de geringe kwaliteit van het oorlogspapier zijn ze echter aan verval (verzuring) onderhevig. Omdat ze verzameld en vervoerd werden in oorlogsomstandigheden waren vele affiches trouwens sowieso al beschadigd en vervuild vooraleer ze in het archief terechtkwamen.

Naast de slechte bewaaromstandigheden is de toegankelijkheid een tweede groot probleem. Een volledige inventaris van de affiches ontbreekt tot op vandaag, zodat het historisch geïnteresseerde publiek nauwelijks toegang heeft tot de collectie. Er wacht het Rijksarchief dus een zware opdracht. De hele verzameling moet, affiche per affiche, geïdentificeerd, gevlakt, gereinigd en verstevigd worden: een werk dat vele jaren in beslag zal nemen en enorme investeringen vraagt, zowel wat materiaal als manuren betreft.

http://arch.arch.be/content/view/587/212/lang,nl_BE/
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Plaats reactie

Terug naar “België bezet - 1914-1918 - la Belgique occupée”